Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, ΕΝΑ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ

H Α' Αγία Σοφία θεμελιώθηκε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο αλλά οικοδομήθηκε από το γιο του Κωνστάντιο (337-361). Τα εγκαίνιά της έγιναν το 346.
Η Β' Αγία Σοφία χτίστηκε πάλι από τον Κωνστάντιο προς Ν της πρώτης, στη σημερινή θέση της Αγίας Σοφίας του Ιουστινιανού. Τα εγκαίνια της Β' Μεγάλης Εκκλησίας έγιναν από τον πατριάρχη Ευδόξιο το 360.
Οι ναοί αυτοί υπέστησαν ζημιές κατά καιρούς, καταστράφηκαν από πυρκαγιές. Κατά τη διάρκεια της Συνόδου του 381 επί Θεοδοσίου Α' (378-395) πυρπολήθηκαν από τους αρειανούς. Κατά την εξορία του Χρυσοστόμου από τούς οπαδούς του το 404.
Η Γ' Μεγάλη Εκκλησία είναι έργο τού Θεοδοσίου Β' (408-450). Τα εγκαίνιά της έγιναν το 415.

Κατά τη στάση του Νίκα καταστράφηκαν από πυρκαγιές τόσο η Αγία Ειρήνη όσο και η Γ' Αγία Σοφία του Θεοδοσίου Β'. Μετά την καταστολή της στάσεως ο Ιουστινιανός (527-565) αμέσως αποφάσισε το χτίσιμο της σημερινής Δ' Αγίας Σοφίας επάνω στα ερείπια της βασιλικής

 Σε πρώτο πλάνο η Αγία Σοφία του Θεοδοσίου, στη μέση η Δ΄Αγία Σοφία του Ιουστινιανού(537) και στο βάθος η εκκλησία όπως αποκαταστάθηκε μετά από σεισμό και αφού προστέθηκε ο μεγάλος τρούλος(557)

Ο Ιουστινιανός ανέθεσε το χτίσιμο στον μηχανικό Ανθέμιο και στον αρχιτέκτονα Ισίδωρο, από τους μεγαλύτερους στην ειδικότητά τους στην ελληνική Ανατολή με την εντολή να τον σχεδιάσουν έτσι ώστε όμοιος του να μην υπάρχει πουθενά.

Οι δύο αρχιτέκτονες συνδύασαν το ρυθμό της ορθογώνιας βασιλικής και του περίκεντρου ναού με τρούλο. Έτσι γεννήθηκε η βασιλική με τρούλο που επηρέασε την αρχιτεκτονική ως τις μέρες μας.

 
βασιλική

περίκεντρος με τρούλο

η κάτοψη της Αγίας Σοφίας - βασιλική με τρούλο

Αποτελείται από τα εξής μέρη: το αίθριο,τους δύο νάρθηκες και τον κυρίως ναό.
Το αίθριο είναι αυλή, ορθογώνια με κολόνες γύρω γύρω και με βρύση στο κέντρο(κρήνη) που έφερε την περίφημη επιγραφή "ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ", που διαβαζόταν και αντίστροφα(καρκινική). Σήμερα η επιγραφή δε σώζεται.

Ο ναός χωρίζεται σε τρία μέρη: τα κλίτη
Τέσσερις μεγάλοι πεσσοί(κολόνες) στηρίζουν τον τρούλο και συνδέονται μεταξύ τους με τόξα

Το μήκος του ναού είναι 80,90 μ. το πλάτος 69,5 μ. και το ύψος 55,6 μ. Η διάμετρος του τρούλου είναι 33 μ. και το ύψος του 13,8 μ.

Ο Ιουστινιανός ζήτησε από όσους το επιθυμούσαν να προσφέρουν υλικά και χρήματα για το χτίσιμο του ναού. Έτσι προσφέρθηκαν πολύτιμα μάρμαρα και σπάνια υλικά ενώ χιλιάδες εργάτες και τεχνίτες εργάστηκαν χωρίς διακοπή, έως ότου ολοκληρώσουν το έργο.

Ο ναός άρχισε να χτίζεται στις 23 Φεβρουαρίου 532 και τελείωσε το 537 μ. Χ. στις 27 Δεκεμβρίου. 

Περνώντας την πύλη και κάτω από τον τρούλο ο Ιουστινιανός αναφώνησε: "Νενίκηκά σε, Σολομών!"

Είκοσι χρόνια αργότερα δυνατός σεισμός θα καταστρέψει το θόλο και μέρος του ναού αλλά ο Ισίδωρος ανιψιός του άλλου φρόντισε για τη στερέωση του ναού.

Στη ΝΔ πλευρά της Αγίας Σοφίας τοποθετήθηκε και η "κολόνα" του Ιουστινιανού με το χάλκινο έφιππο άγαλμά του.

πλάγια όψη της Αγίας Σοφίας. Διακρίνεται μπροστά και το άγαλμα του Ιουστινιανού

Στα επόμενα χρόνια όλα τα μεγάλα γεγονότα τελούνταν εκεί, όπως στέψεις αυτοκρατόρων, γάμοι αυτοκρατόρων, ανακήρυξη Πατριαρχών κλπ Μετά την άλωση από τους Τούρκους μετατράπηκε σε τζαμί και σήμερα είναι μουσείο.

 
Η Αγία Σοφία σήμερα. Στο βάθος ο Βόσπορος

ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ (ακολούθα τα κίτρινα βελάκια)

ΚΛΙΚ

ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ

Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΣΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΠΟΧΗΣ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ

ΚΛΙΚ

ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ(ΚΛΙΚ στην εικόνα)

Στους Χριστιάνους της Μεσσηνίας, κοντά στα Φιλιατρά υπάρχει η εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα

Οι κάτοικοι του χωριού λένε : "Άγια Σωτήρα στο Μοριά κι Άγια Σοφιά στην Πόλη". Τι άραγε να σημαίνει αυτή η φράση;

Αντιστοίχισε σωστά

ΚΛΙΚ

ΧΩΡΙΣ ΛΟΓΙΑ...

Η ΒΟΛΤΑ ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ

Σχολιάζουμε το παρακάτω βίντεο

ΓΡΗΓΟΡΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΙΡΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟ 10, 100, 1000

ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Μπορείς να αλλάξεις αριθμό πατώντας change value. (Decimal point είναι η υποδιαστολή)

 ΚΛΙΚ

Παίξε και αυτό το παιχνίδι προσπαθώντας να περάσεις στην απέναντι όχθη, χωρίς να βουλιάξεις στη λίμνη

ΚΛΙΚ

AΓΑΠΕΣ... ΜΕ ΟΥΡΑ - ΟΙ ΔΥΟ ΦΙΛΟΙ

Σχολιάζουμε το παρακάτω βίντεο.

ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ -ύς, -ιά, -ύ 

 

Τα επίθετα σε -ύς,-ιά,-ύ, κρατάνε το ύψιλον(υ)στην ονομαστική,αιτιατική και κλητική του ενικού αριθμού στο αρσενικό και το ουδέτερο. Στις άλλες πτώσεις μετατρέπεται σε γιώτα(ι).

Συμπλήρωσε τα κενά του κειμένου με τον κατάλληλο τύπο των επιθέτων που βρίσκονται στην παρένθεση(βαρύς, μακρύς, πλατύς, φαρδύς)

Ο ελέφαντας είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά ζώα. Μοιάζει να είναι τεμπέλης, καθώς το ________ σώμα του τον εμποδίζει να κινείται γρήγορα. Τα πόδια του είναι _________ και __________, ενώ η __________ του προβοσκίδα τον κάνει ξεχωριστό.

ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΒΟΣ - ΚΟΙΤΑ ΜΕ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ - ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ

Κοίτα με στα μάτια

 

στίχοι: Νίκος Γκάτσος
μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
ερμηνεία: Δήμητρα Γαλάνη
Από τον κύκλο τραγουδιών των Μ.Χατζιδάκι-Ν.Γκάτσου "Αθανασία", που κυκλοφόρησε το 1976 με τις φωνές του Μανώλη Μητσιά και της Δήμητρας Γαλάνη.

Κοίτα με στα μάτια κι έλα πιο κοντά
άγια μου καρδιά κι αγαπημένη
άκουσα κι απόψε πόρτα να βροντά
πέτρες θα κυλάν οι πεθαμένοι.

Πώ να το ξεχάσω κείνο το παιδί
στο περιβολάκι τ' Άι-Νικόλα
έπινε τον ήλιο σα χλωρό κλαδί
πριν το θυμηθούν τα πολυβόλα.

Κοίτα με στα μάτια και με το σουγιά
πάρε από τη φλέβα μου μελάνι
γράψε τ' όνομά του στην αστροφεγγιά
χέρι φονικό να μην το φτάνει.

-Πού είσαι Πέτρο; Πού είσαι Γιάννη;
-Στου κάτω κόσμου το σιντριβάνι.
Νεράκι πίνω να λησμονήσω.
-Γύρισε πίσω! Γύρισε πίσω!

Άγνωστος αγωνιστής

Δεν ξεχνάμε όλους τους αγωνιστές της δημοκρατίας και της ειρήνης που δολοφονήθηκαν για τα συμφέροντα του παρακράτους

 

Ένα κολάζ από φωτογραφίες του Πολυτεχνείου το Νοέμβρη του ΄73,μαζί με το "προσκύνημα" του Ξαρχάκου

 

Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλλης
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Τζένη Καρέζη & Νίκος Δημητράτος ( Ντουέτο )

Πάμε κι εμείς στην αυλή του φθινοπώρου
πίσω απ' τα πετρωμένα στάχυα του καλοκαιριού
πάμε κι εμείς στα παιδιά που κοιμήθηκαν
κάτω απ' τα ματωμένα νύχια του περιστεριού
πάμε να δεις στην αυλή που μεγάλωσαν
[ Δυο παιδιά ερωτευμένα
δυο παιδιά του χαμού ]2

Ορέστη απ' το Βόλο
Μαρία απ' τη Σπάρτη
γυρεύω το γιο μου
Μαρία απ' τη Σπάρτη
Ορέστη απ' το Βόλο
την κόρη μου θέλω

Δυο παιδιά ερωτευμένα
δυο παιδιά του Χαμού

Ορέστη απ' το Βόλο
Μαρία απ' τη Σπάρτη
γυρεύω το γιο μου
Μαρία απ' τη Σπάρτη
Ορέστη απ' το Βόλο
την κόρη μου θέλω

ΤΡΙΗΜΕΡΟ ΣΤΑ ΚΑΓΚΕΛΑ

"Απόσταγμα γνώσης αιώνων, που τη ζύμωσαν οι άνθρωποι μέσα σε μπουντρούμια και σε κρυφά σχολειά"

Σχολιάζουμε την παρακάτω εικόνα

ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΑΞΗ!

Από σήμερα το μάθημα θα γίνεται μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας "Εγκύκλιος Παιδεία"...

Το παρόν ιστολόγιο "Εγκύκλιος Παιδεία" θα συνεχίζει να υφίσταται μετά την επιθυμία συναδέλφων εκπαιδευτικών αλλά και μαθητών...

Νέες αναρτήσεις θα γίνονται σε αραιά χρονικά διαστήματα...

Ο ΤΕΝΤΕΝ ΚΑΙ Ο ΜΙΛΟΥ

Για μια ακόμα φορά ο Μιλού σώζει τη ζωή του Τεντέν.

Προσπάθησε να περιγράψεις αυτά που θα δεις στο παρακάτω βίντεο. 

ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΜΑΣ- Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΙΟΥ ΤΗΣ ΤΡΟΦΗΣ

Αν ανοίξεις το στόμα σου μπροστά σ’ένα καθρέφτη, τότε αυτό που θα δεις είναι 2 σειρές δοντιών, μια πάνω και μια κάτω (αλλιώς άνω και κάτω γνάθος) που σχηματίζουν 2 τόξα. 

Τα δόντια μας είναι τα όργανα του πεπτικού συστήματος με τα οποία κόβουμε και μασάμε τις τροφές. Στον άνθρωπο αναπτύσσονται δυο γενιές δοντιών. Τα πρώτα δόντια που έχει ένα παιδί ονομάζονται νεογιλά. 

Αυτά είναι συνολικά 20 , 10 σε κάθε γνάθο(πάνω και κάτω). Στην ηλικία των 6 ετών περίπου αρχίζουν να πέφτουν και στη θέση τους βγαίνουν τα μόνιμα δόντια τα οποία είναι 32, 16 σε κάθε γνάθο. Τα δόντια της πάνω και της κάτω γνάθου είναι όμοια. Τα μπροστινά είναι μακριά και αιχμηρά ενώ τα πίσω πλατιά και κοντά.

Έχουμε 4 είδη δοντιών:

Τα τέσσερα δόντια πάνω και τα τέσσερα αντίστοιχα κάτω, που βρίσκονται στο κέντρο του στόματος ονομάζονται κοπτήρες ή τομείς.

Στα πλάγια των κοπτήρων βρίσκονται οι κυνόδοντες.

Πίσω από τους κυνόδοντες βρίσκονται οι προγόμφιοι. 

Αμέσως μετά ακολουθούν οι γομφίοι ή τραπεζίτες. 

Άρα όπως παρατηρείς με τα μπροστινά δόντια, δηλαδή τους κοπτήρες και τους κυνόδοντες σκίζεις και κόβεις την τροφή, ενώ με τα πίσω δόντια δηλαδή τους προγόμφιους και τους γομφίους τη μασάς.

Τα Δόντια σε 3d παρουσίαση

ΠΡΟΣΕΧΩ ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΜΟΥ

Η σωστή φροντίδα των δοντιών ξεκινά από τη διατροφή μας. Πρέπει να καταναλώνουμε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, όπως γαλακτοκομικά και να αποφεύγουμε όσο γίνεται τα γλυκά. Πρέπει ακόμα να βουρτσίζουμε μετά από κάθε γεύμα τα δόντια μας γιατί έτσι απομακρύνονται τα υπολείμματα των τροφών καθώς και τα οξέα που καταστρέφουν την αδαμαντίνη. Και βέβαια πρέπει να τα πλένουμε σωστά, με την οδοντόβουρτσα να κινείται πάνω - κάτω με κυκλικές κινήσεις και όχι αριστερά - δεξιά.

Να θυμάσαι ότι το σωστό βούρτσισμα διαρκεί περίπου 5 λεπτά. Επίσης να μην αμελείς να επισκέπτεσαι συχνά τον οδοντίατρό σου, έστω και αν δεν έχεις κάποιο πρόβλημα. Να θυμάσαι ότι: Ένα πρόβλημα αντιμετωπίζεται ευκολότερα όταν εντοπιστεί και έγκαιρα.

Δες εδώ ότι σε ενδιαφέρει σχετικά με το βούρτσισμα των δοντιών

ΜΕΓΑΛΑ ΝΗΣΙΩΤΙΚΑ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΝΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ(1)

Το μικρό ή μεγάλο τμήμα ξηράς που βρέχεται γύρω - γύρω από θάλασσα ονομάζεται νησί. Μια ομάδα νησιών που βρίσκονται το ένα κοντά στο άλλο αποτελούν ένα νησιωτικό σύμπλεγμα.

Δύο νησιά δεν ανήκουν σε κανένα σύμπλεγμα: η Εύβοια

και η Κρήτη

Κνωσσός

Επτάνησα: Βρίσκονται στο Ιόνιο πέλαγος και είναι: Ζάκυνθος, Ιθάκη, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά, Λευκάδα, Παξοί και Αντίπαξοι, Κύθηρα και Αντικύθηρα 

Ταξίδι στα νησιά του Ιονίου

Ζακυνθινή καντάδα

 Παραδοσιακός χορός Κέρκυρας

  

Κέρκυρα

 Νησιά Ανατολικού Αιγαίου:Άγιος Ευστράτιος, Θάσος, Ικαρία, Λέσβος, Λήμνος, Οινούσσες, Σάμος, Σαμοθράκη, Χίος, Ψαρά

Λήμνος 

 Σποράδες:Αλόννησος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος

Νησιά Αργοσαρωνικού: Αγκίστρι, Αίγινα, Πόρος, Σαλαμίνα, Σπέτσες, Ύδρα

Ύδρα

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΖΩΑ

Η Πηνελόπη Δέλτα, τρίτο παιδί (από τα τέσσερα) του μεγαλοβαμβακέμπορου Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη, γεννήθηκε το 1874 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. 

Εκεί έζησε τα παιδικά της χρόνια σ' ένα πλούσιο, μεγαλοαστικό αλλά και πολύ αυστηρό οικογενειακό περιβάλλον (μια εμπειρία που αντανακλάται στα περισσότερα κείμενά της).
Το 1882 η οικογένεια Μπενάκη εγκαταλείπει την Αίγυπτο, υπό την πίεση απειλών για τη ζωή της και για εθνικοποίηση της τεράστιας περιουσίας της, και εγκαθίσταται στην Ελλάδα, όπου η Πηνελόπη το 1895, σε ηλικία 21 ετών, παντρεύεται τον καλλιεργημένο, φιλοδημοτικιστή, Φαναριώτη επιχειρηματία Στέφανο Δέλτα. Με τον Δέλτα, τον οποίο η Πηνελόπη εκτιμούσε και σεβόταν («ήταν τίμιος, εργατικός και πολύ μορφωμένος»), απέκτησε τρεις κόρες, τη Σοφία, τη Βιργινία (γιαγιά του Παύλου Α. Ζάννα) και την Αλεξάνδρα. 

Το 1925 εκδηλώνονται τα πρώτα συμπτώματα της ασθένειας (βαθμιαία παράλυση που έγινε ολική στο τέλος της ζωής της) που θα την καθηλώσει στην καρέκλα, θα της στερήσει και την τελευταία επιθυμία για ζωή και, τελικά, θα την οδηγήσει στον τραγικό εθελούσιο θάνατό της: στις 27 Απριλίου 1941, ημέρα που τα γερμανικά στρατεύματα εισέρχονται στην Αθήνα, η Πηνελόπη Δέλτα πίνει το δηλητήριο που κουβαλούσε πάντα μαζί της και ξεψυχάει πέντε μέρες αργότερα... 

Η Πηνελόπη Δέλτα έγραψε κατ' εξοχήν λογοτεχνία για παιδιά (διηγήματα, ιστορικά αφηγήματα, παραμύθια), καθώς και μελετήματα που αφορούσαν κυρίως σε παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά ζητήματα. Γενικά όμως τα βιβλία της ξεπερνούν τα όρια της κοινής παιδικής λογοτεχνίας και μπορούν να θεωρηθούν άρτια ιστορικά μυθιστορήματα. 

Κυριότερα έργα της:  

Για την Πατρίδα (1909), Παραμύθι Χωρίς Όνομα (1910), Τον Καιρό του Βουλγαροκτόνου (1911), Η Ζωή του Χριστού (1925), Τρελαντώνης (1932), Μάγκας (1935), Τα Μυστικά του Βάλτου (1937).

Σου θυμίζει κάτι η παρακάτω εικόνα;(αν όχι, διάβασε και το πιο κάτω άρθρο εφημερίδας, ίσως σε βοηθήσει...)

Το κυνηγόσκυλο του Νικόλαου Κοκκινίδη, που βρέθηκε χθες νεκρός στον Άγιο Χριστόφορο στη Σαλαμίνα, προσπαθούσε από την περασμένη Πέμπτη να σύρει το αφεντικό του στον δρόμο για να του σώσει τη ζωή. Δεν τα κατάφερε όμως και πέθανε από τη στενοχώρια του!
Οι αστυνομικοί και πυροσβέστες που βρήκαν τον 58χρονο κυνηγό δεν πίστευαν στα μάτια τους, όταν είδαν ότι δίπλα του κειτόταν νεκρό το σκυλί με το οποίο είχε πάει για κυνήγι από την Τετάρτη. Το σκυλί, στην προσπάθειά του να τον σύρει στον δρόμο σε μια απόσταση 30-40 μέτρων για να γίνει αντιληπτός από περαστικούς, του είχε βγάλει την μπότα... Ο θάνατος του 58χρονου κυνηγού οφείλεται σε παθολογικά αίτια σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις. Ο ιατροδικαστής Ηλίας Μπογιόκας που έκανε τη νεκροψία-νεκροτομή απέκλεισε την πιθανότητα της δολοφονίας.
Ο άτυχος άντρας επικοινώνησε τελευταία φορά με την οικογένειά του το απόγευμα της Τετάρτης οπότε και έφυγε από το σπίτι του για να εκπαιδεύσει στο κυνήγι τον σκύλο του. Οι δικοί του βλέποντας ότι δεν έδινε σημεία ζωής ενημέρωσαν το Σάββατο το Αστυνομικό Τμήμα της Σαλαμίνας. Αμέσως οργανώθηκε επιχείρηση εντοπισμού με τη συμμετοχή και αντρών της EMAK, και τελικά χθες το πρωί τον εντόπισαν μαζί με τον πιστό του σύντροφο σε ημιορεινή περιοχή στον Άγιο Χριστόφορο.

ΤΑ ΝΕΑ , 03/10/2005

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

Αφού δεις το παρακάτω βίντεο προσπάθησε να περιγράψεις το ζώο που παρουσιάζεται με όσο το δυνατόν περισσότερα επίθετα (πρέπει να αναφέρεις το όνομά του, την εξωτερική εμφάνισή του, τη συμπεριφορά του, τα προτερήματα και ελαττώματά του, τα κατορθώματά του χρησιμοποιώντας όσο το δυνατόν περισσότερα επίθετα και μετοχές που λειτουργούν σαν επίθετα.

Επίσης να χρησιμοποιήσεις αιτιολογικές προτάσεις που να εξηγούν πώς κατέληξες σε αυτές τις απόψεις και χρόνο Ενεστώτα για να κάνει την περιγραφή πιο ζωντανή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Αιτιολογική είναι η πρόταση με την οποία εκφράζουμε την αιτία για την οποία γίνεται κάτι ή δικαιολογούμε την άποψή μας. Εισάγονται δε με αιτιολογικούς συνδέσμους(γιατί,αφού,επειδή, καθώς) αλλά και με λέξεις ή φράσεις: μια και, μια που, κλπ.

Π. χ. Η Βασιλική επισκέπτεται τακτικά τη Θεσσαλονίκη, επειδή μένει εκεί η θεία της.

Ο Νίκος προστατεύει τα ζώα, γιατί σέβεται τα δικαιώματά τους στη ζωή

Είναι εξαρτημένη πρόταση και τη χρησιμοποιούμε για να εντοπίσουμε την αιτία και για να υποστηρίξουμε με λογικά επιχειρήματα την άποψή μας. Οι αιτιολογικές προτάσεις χωρίζονται από τις ανεξάρτητες με κόμμα.

Παρακάτω βλέπεις μια αφίσα που μας καλεί να μποϋκοτάρουμε(να μην αγοράζουμε) το γάλα για 5 μέρες. Προσπάθησε χρησιμοποιώντας αιτιολογικές προτάσεις να γράψεις τους λόγους για τους οποίους πρέπει να μποϋκοτάρουμε το γάλα. Συμφωνείς με τις οδηγίες της αφίσας;

Πρέπει να μποϋκοτάρουμε το γάλα, γιατί .........................

ΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ

Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να χαρακτηρίσουμε κάποιον ή κάτι λέγονται επίθετα. Με άλλα λόγια, επίθετο είναι κάθε λέξη που μας φανερώνει τι λογής είναι ένα ουσιαστικό, ποια ποιότητα ή ιδιότητα έχει.

Π. χ. Στα γενέθλια της Μαρίας, ο Βασίλης της έκανε δώρο ένα μικρό κοάλα. Είναι αστείο και παιχνιδιάρικο και απολαμβάνει πολύ την παρέα του.

Στο παραπάνω κείμενο οι λέξεις μικρό, αστείο και παιχνιδιάρικο χαρακτηρίζουν το κοάλα, είναι επίθετα.

Άρα τα επίθετα συνοδεύουν πάντα ουσιαστικά.
Έχουν όμως τρία γένη και όχι ένα όπως τα ουσιαστικά: το αρσενικό(ο), το θηλυκό(η) και το ουδέτερο(το). Παίρνουν δε το γένος των ουσιαστικών που προσδιορίζουν: Ο καλός μαθητής- η καλή κυρία- το καλό παιδί

Κλίνονται όπως και τα ουσιαστικά που έχουν τις ίδιες καταλήξεις .

Π. χ. το επίθετο πεισματάρης κλίνεται όπως και το ουσιαστικό βαρκάρης. Εξαιρούνται τα αρσενικά επίθετα σε -ης και -υς (π. χ. βαθύς, κανελής)που ακολουθούν δική τους κλίση

Τονίζονται σε όλες τις πτώσεις σε όποια συλλαβή τονίζονται και στην ονομαστική του αρσενικού(ο καλός, του καλού, των καλών, της καλής κλπ)

Εκτός από επίθετα, για να χαρακτηρίσουμε κάποιον ή κάτι, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και μετοχές με λειτουργία επιθέτου.

Παρ' όλο που προέρχονται από ρήματα μερικές φορές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν επίθετα.

Π. χ. Η άσκηση είναι μπερδεμένη

Η μπερδεμένη άσκηση

Στην πρώτη περίπτωση το μπερδεμένη είναι μετοχή ενώ στη δεύτερη χρησιμοποιείται σαν επίθετο αφού συνοδεύει το ουσιαστικό "άσκηση".

Όταν η μετοχή έχει τη λειτουργία επιθέτου τότε σχηματίζει και επίρρημα.

Π. χ. μπερδεμένος -η -ο (μπερδεμένα= επίρρημα)

Διάβασε τις παρακάτω τρεις αγγελίες που αναφέρονται σε ζώα και προσπάθησε να βρεις τα επίθετα και τις μετοχές που υπάρχουν

Ο Ασπρούλης είναι ένας υπέροχος άσπρος γατούλης 6-7 μηνών, με φουντωτή ουρά, ήμερος και χαδιάρης. Η Γκριζούλα είναι ένα όμορφο γατάκι περίπου 3 μηνών, που ζητάει φροντίδα και αγάπη. Και τα δύο γεννήθηκαν στο δρόμο και κινδυνεύουν από φόλες στη γειτονιά όπου τα φροντίζουμε. Αν κάποια οικογένεια θέλει να τους προσφέρει την ασφάλεια και τη σπιτική ζεστασιά που τους λείπει, καλέστε με στο .....

Χαρίζεται καθαρόαιμο γερμανικό ποιμενικό, εκπαιδευμένο με θετική εκπαίδευση, θηλυκό, 4 ετών, μόνο σε πραγματικά φιλόζωο. Πληροφορίες στην Ευανθία στο .....

Λευκή με πορτοκαλί σκουφάκι μόλις 2 μηνών! Βρέθηκε παρατημένη νεογέννητη να κλαίει στους αφιλόξενους δρόμους της πόλης κι έγινε ένα πανέμορφο γατουλάκι έτοιμο για σπίτι κι αγκαλιές. Είναι υγιής κι εμβολιασμένη κι έχει μάθει να συνυπάρχει αρμονικά με άλλες γάτες. Η φίνα Σαμπίνα περιμένει να την πάρετε από το χώρο που προσωρινά φιλοξενείται. Τηλεφωνήστε στην Καλυψώ στο ....

Μπες εδώ και δες σε πίνακα επίθετα και μετοχές και τον τρόπο που κλίνονται.

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Η εκπαίδευση στο Βυζάντιο δεν ήταν υποχρεωτική. Σχολεία, δάσκαλοι και βιβλία ήταν συγκεντρωμένα στις πόλεις, όπου και εκεί απευθύνονταν σε μία μικρή μερίδα των ανθρώπων. Τα σχολεία ήταν ιδιωτικά ή εκκλησιαστικά, τα παιδιά πήγαιναν σ' αυτά σε ηλικία 6 έως οκτώ ετών και οι γονείς τους πλήρωναν τα δίδακτρα σε είδος ή χρήματα. Μάλιστα τα υψηλά δίδακτρα της ιδιωτικής διδασκαλίας την έκαναν απρόσιτη για τις περισσότερες οικογένειες των Βυζαντινών.

Δύο ήταν οι βαθμίδες εκπαίδευσης του Βυζαντίου : Η προπαιδεία, που αντιστοιχεί στο σημερινό δημοτικό, διαρκούσε 3 ως 4 χρόνια και η εγκύκλιος παιδεία, που αντιστοιχεί στο γυμνάσιο και το λύκειο, διαρκούσε 4 χρόνια και φοιτούσαν μαθητές από τα 12 ή 14 χρόνια τους. 
Το βασικό(προπαιδεία) είχε 4 τάξεις:Στις δυο πρώτες οι μαθητές μάθαιναν να διαβάζουν, να γράφουν και να λογαριάζουν ενώ στις μεγαλύτερες μάθαιναν ορθογραφία, γραμματική, αριθμητική και ιστορίες από την Αγία Γραφή, τον Όμηρο και τους μύθους του Αισώπου. Στα εκκλησιαστικά σχολεία φοιτούσαν και ορφανά ή μαθητές από άλλες περιοχές δωρεάν.

Τα κορίτσια(από τον 11ο αιώνα και έπειτα άρχισαν το σχολείο) και αρκετά αγόρια δεν πήγαιναν σχολεία. Έμεναν στο σπίτι, βοηθούσαν στις δουλειές και τα διαπαιδαγωγούσαν οι γονείς και οι παππούδες τους. Όσα αγόρια δεν πήγαιναν σχολείο μάθαιναν τέχνες σε ειδικούς τεχνίτες.

Τα σχολεία στο Βυζάντιο δεν στεγάζονταν όπως σήμερα σε μεγάλα κτίρια με αυλές και πολλά παράθυρα. Ως αίθουσες διδασκαλίας χρησίμευαν δωμάτια στον περίβολο των εκκλησιών, σε νάρθηκες, όπως επίσης και σε οικήματα κοντά σε μοναστήρια.

Στις αίθουσες δεν υπήρχαν θρανία. Υπήρχαν μόνο λίγες ξύλινες ψηλές καρέκλες, τις αναβάθρες, δηλαδή σκαμνάκια. 

Μερικές φορές τα σχολεία στεγάζονταν μέσα σε εκκλησίες ή μοναστήρια.

Οι μαθητές έγραφαν με στυλόν ή γραφείον, που είχε μυτερή ακίδα στο ένα άκρο ώστε τα γράμματα να χαράζονται εύκολα, και πεπλατυσμένη στο άλλο για να σβήνουν. Επίσης με κοντύλι κι έσβηναν με σφουγγάρι.Έγραφαν πάνω σε ξύλινες πινακίδες, τα σχεδάρια, σε παπύρους και περγαμηνές που τις κουβαλούσαν στον μάρσιπο, δηλαδή στην τσάντα τους. 

Πάνω στον πάπυρο και στην περγαμηνή έγραφαν με ένα ειδικά ξυσμένο καλάμι, το κάλαμον, που το βουτούσαν σε μελάνι μαύρο συνήθως. Μαζί τους είχαν ένα μαχαιράκι για να ξύνουν τη μύτη του καλάμου που ήταν χαραγμένη κατά μήκος ώστε να συγκρατεί το μελάνι. Το χαρτί, αν και ήταν από παλιά γνωστό, άρχισε να χρησιμοποιείται ευρύτερα στο Βυζάντιο μόλις τον 11ο αιώνα και γρήγορα αντικατέστησε την περγαμηνή. Τα παιδιά πήγαιναν στα σχολείο με τα καθημερινά τους ρούχα και έτρωγαν το μεσημέρι εκεί. Μερικοί μαθητές ζούσαν στο σχολείο και άλλοι επέστρεφαν στα σπίτια τους. Ορισμένες φορές οι κακές καιρικές συνθήκες εμπόδιζαν τα παιδιά να πάνε σχολείο.
Πολύ συχνές ήταν και οι τιμωρίες, μάλιστα τις περισσότερες φορές έβρισκαν σύμφωνους και τους γονείς που πίστευαν ότι οι σωματικές τιμωρίες ήταν ωφέλιμες για τα παιδιά τους.
"Ο μη δαρείς ου παιδεύεται" έλεγαν τότε δηλαδή "Όποιος δε δαρθεί δε μαθαίνει γράμματα"

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΑΙΩΝΑ

ΚΛΙΚ

 ΤΟ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

  ΚΛΙΚ

α) Τα παιδιά ποιων οικογενειών πιστεύεις ότι πήγαιναν σχολείο; από πού το συμπεραίνεις αυτό; ισχύει κάτι τέτοιο στην εποχή μας;

β) Τι διαφορές βλέπεις να υπάρχουν στο σχολείο σήμερα από το σχολείο των βυζαντινών χρόνων; 

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ- ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ

 

Οι δάσκαλοι δεν είχαν πολλά βιβλία στην κατοχή τους. Παρά το καθημερινό ενδιαφέρον και την προσωπική ενασχόληση που είχαν μερικοί από αυτούς αντιγράφοντας οι ίδιοι με κόπο κάποια έργα, σπάνια οι μικρές τους βιβλιοθήκες ξεπερνούσαν σε περιεχόμενο τους είκοσι τόμους.Οι λιγοστοί τυχεροί που κατόρθωναν να συγκροτήσουν μεγάλες βιβλιοθήκες ήταν συνήθως μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας και της αριστοκρατίας ή ακόμα ανώτεροι κληρικοί. 
Ξεχωριστή θέση ανάμεσά τους κατέλαβε ο Φώτιος, φιλόλογος με βαθύτατη μόρφωση που έζησε κι έδρασε τον 9ο αιώνα φτάνοντας μέχρι το ανώτατο αξίωμα του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Η βιβλιοθήκη του θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες και περιφημότερες της εποχής του. Συντάκτης πολλών αξιόλογων κειμένων, επιστολών και ενός Λεξικού, ο Φώτιος υπήρξε κατά πολλούς ένας από τους πιο διακεκριμένους καθηγητές της πρωτεύουσας. Πάνω απ’ όλα του οφείλουμε τη διάσωση ενός μεγάλου αριθμού αρχαίων ελληνικών συγγραμμάτων. Παρακινούμενος από την έντονη κλίση του προς αυτά τα θέματα, ο Φώτιος αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον των συγχρόνων του για την αρχαιότητα.

Ενας από τους πιο μεγάλους δάσκαλους και ο γνωστότερος, ίσως, μαθηματικός και φιλόσοφος του Βυζαντίου ήταν ο Λέων ο Μαθηματικός. Οι επιδόσεις του στην ΄Αλγεβρα θεωρούνται ακόμα και σήμερα πρωτοπόρες. Ο Λέοντας δίδαξε σε σχολείο της Κωνσταντινούπολης και είχε αξιόλογη προσωπική βιβλιοθήκη. Στον Λέοντα οφείλεται, ανάμεσα σε άλλα, μία από τις σημαντικότερες επινοήσεις της βυζαντινής εποχής, ο οπτικός τηλέγραφος. Ο Λέων κατασκεύασε δύο τέλεια συγχρονισμένα ρολόγια. Τοποθέτησε το ένα στο φρούριο του Λουλού, κοντά στην Ταρσό και το άλλο στο ηλιακόν του Φάρου, στην Κωνσταντινούπολη.