Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΑΣ (ΔΕΙΓΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΑΞΗ)

Κοινές αποφάσεις - Δημοκρατία

Στην αρχαία Αθήνα ΟΛΟΙ οι πολίτες έπαιρναν μέρος στη διακυβέρνηση της πόλης - κράτος. Συμμετείχαν στην Εκκλησία του Δήμου (συνέλευση του λαού) και αποφάσιζαν για τα θέματα της πόλης τους. Το πολίτευμα τους ήταν η άμεση δημοκρατία.

Κατά τον 5ο αιώνα τόπος συνάντησής τους ήταν η Πνύκα, λόφος δυτικά της Ακρόπολης.

 Το βήμα του ρήτορος σήμερα στην Πνύκα

Κατά τον 4ο αιώνα π. Χ. η εκκλησία του Δήμου συνεδρίαζε στο θέατρο του Διονύσου.

 Το θέατρο του Διονύσου, όπου συνεδρίαζε η Εκκλησία του δήμου κατά τον 4ο αιώνα π.Χ.

Η Εκκλησία του δήμου συνεδρίαζε συνολικά περίπου σαράντα φορές το χρόνο, σε τέσσερις τακτικές συνεδριάσεις στη διάρκεια κάθε μήνα (το αττικό έτος ήταν χωρισμένο σε 10 μήνες).
Οι συνεδριάσεις άρχιζαν πολύ νωρίς το πρωί και τελείωναν, συνήθως, με τη δύση του ηλίου. Πριν αρχίσει η συνεδρία, θυσίαζαν ένα χοίρο με το αίμα του οποίου οριοθετούσαν κυκλικά το χώρο μέσα στον οποίο βρίσκονταν οι πολίτες.
Ο πολίτης που καλούνταν στο βήμα έβαζε στο κεφάλι του ένα στεφάνι από μυρτιά και γινόταν με τον τρόπο αυτό απαραβίαστος και ιερός, αλλά είχε και την ευθύνη να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στις εισηγήσεις του, εφόσον μπορούσε να παρασύρει το δήμο. Η ψηφοφορία γινόταν με χειροτονία, δηλαδή με ανάταση των χεριών, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ήταν μυστική.

στην πάνω φωτογραφία ο Περικλής ρητορεύει (φανταστική εικόνα) και κάτω η θέση του βήματος όπως διατηρείται σήμερα στην Πνύκα. Διακρίνεται και στις δύο εικόνες η Ακρόπολη

Θυμάσαι πού αλλού στο βιβλίο μας συζητήσαμε για τις αποφάσεις της πλειοψηφίας;

Διασκέδαση - Συμπόσια

Στην αρχαία Αθήνα οι άντρες συναντούσαν συχνά φίλους και γνωστούς, συζητούσαν, έτρωγαν και έπιναν όλοι μαζί, δηλαδή οργάνωναν συμπόσια.

Το συμπόσιο είχε δύο φάσεις: το γεύμα και το καθαυτό συμπόσιο. Στην πρώτη φάση γινόταν περιορισμένη κατανάλωση κρασιού, ενώ στη δεύτερη, που διαρκούσε περισσότερη ώρα, οι συμποσιαστές έπιναν κρασί, το οποίο συνόδευαν με τραγήματα (φαγώσιμα)

Αττική ερυθρόμορφη κύλικα με σκηνή συμποσίου

Το κρασί συνήθως αναμιγνυόταν με νερό σε αναλογία 1 προς 2 ή προς 3, ενώ το σκεύος στο οποίο γινόταν η ανάμιξη ονομαζόταν κρατήρας. 

 Καλυκόσχημος κρατήρας

Ανέρωτο κρασί (άκρατος οίνος) πινόταν μόνον, όταν γινόταν πρόποση ή σε άλλες εξαιρετικές περιπτώσεις. Οι δούλοι -νεαροί άντρες ή γυναίκες- σέρβιραν το ποτό σε μεταλλικά ή συνηθέστερα σε πήλινα σκεύη και οι συμποσιαστές διασκέδαζαν με συζητήσεις, απαγγελία ποίησης, αινίγματα, γρίφους, μουσική, χορούς, θεάματα και παιχνίδιαOι συμποσιαστές έτρωγαν και έπιναν συνήθως ξαπλωμένοι σε ανάκλιντρα ανά δύο και σπάνια ανά τρεις, ακουμπώντας στον αγκώνα τους και με τον κορμό τους όρθιο ή με μικρή κλίση, συχνά στηριγμένο με μαξιλάρια ή μεγάλα προσκέφαλα.

Τα τραπέζια ήταν μικρά και φορητά, ένα για κάθε συμποσιαστή ή ένα μπροστά από κάθε ανάκλιντρο. Επτά έως δώδεκα ανάκλιντρα τοποθετούνταν συνήθως κατά μήκος των τοίχων ή με τέτοιο τρόπο, ώστε να βρίσκονται όλοι στο ίδιο επίπεδο και ο κάθε συμποσιαστής να βλέπει τους υπολοίπους. Έτσι διευκόλυναν την αμεσότητα στην επικοινωνία και τη συζήτηση, που ήταν βασικά χαρακτηριστικά του συμποσίου. 

Στην αγγειογραφία εικονίζονται συμποσιαστές να τραγουδούν με τη συνοδεία αυλού. Συχνά, όταν το συμπόσιο τελείωνε, όλοι ήταν μεθυσμένοι. 

Οι απεικονίσεις συμποσίων είναι ένα πολύ δημοφιλές θέμα στην κλασική αττική αγγειογραφία. 

 Συμποσιαστής ξαπλωμένος τραγουδά με τη συνοδεία αυλού. 

Βρίσκεις ομοιότητες με τον σημερινό τρόπο διασκέδασης; Πότε συνήθως διασκεδάζουμε και σε ποιους τόπους;

 Όμως το διοικητικό, φιλοσοφικό, εκπαιδευτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και κυρίως το οικονομικό κέντρο της πόλης υπήρξε η αγορά

η αρχαία αγορά των Αθηναίων σήμερα

 

Εκεί συναντιόνταν μόνο οι άντρες για να σχολιάσουν όσα γίνονταν στην πόλη τους. 

Την Αρχαία Αγορά διέσχιζε η Οδός των Παναθηναίων από την οποία περνούσε η μεγάλη πομπή προς την Ακρόπολη κατά την διάρκεια των εορτασμών των Παναθηναίων

 Σήμερα πού συναντιούνται άντρες και γυναίκες και ανταλλάσσουν  τις απόψεις τους; Τι έχει αλλάξει από τότε και ποιες συνήθειες παραμένουν ίδιες;