Παρασκευή 30 Απριλίου 2010

Ο Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Στις αρχές του 20ου αιώνα, οι αναπτυγμένες βιομηχανικά χώρες της Ευρώπης συγκρούστηκαν μεταξύ τους. Ο λόγος, η προσπάθεια τους να εξασφαλίσουν πιο πολλές πρώτες ύλες και νέες αγορές για τα προϊόντα τους. Ταυτόχρονα ήρθαν και άλλα κράτη αντιμέτωπα μεταξύ τους κυρίως λόγω εδαφικών διαφορών.
Έτσι σχηματίστηκαν τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα: από τη μια οι δυνάμεις της Αντάντ (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) και από την άλλη οι κεντρικές αυτοκρατορίες(Γερμανία,Αυστρία).Στο δεύτερο στρατόπεδο προσχώρησαν αργότερα και η Οθωμανική αυτοκρατορία και η Βουλγαρία και επειδή σιγά σιγά το ένα κράτος μετά το άλλο από όλο τον κόσμο έμπαινε στη μάχη, ο πόλεμος ονομάστηκε "Παγκόσμιος"


Χώρες που συμμετείχαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (μαύρο: Κεντρικές Δυνάμεις, μπλε: Αντάντ και σύμμαχοί της)

Η αφορμή για τη σύγκρουση δεν άργησε να δοθεί. Συγκεκριμένα, το 1914 δολοφονήθηκε στο Σεράγεβο από Σέρβο φοιτητή, ο διάδοχος του θρόνου της Αυστρίας Φερδινάνδος , και αυτή κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Σερβίας.
Μέσα σε λίγες μέρες ο πόλεμος γενικεύτηκε στη διαιρεμένη Ευρώπη και επεκτάθηκε σε δύο κυρίως μέτωπα: το Ανατολικό(Γερμανοί εναντίον Ρώσων) και το Δυτικό(Γερμανοί εναντίον Γάλλων)



Στην Ελλάδα ο Βενιζέλος πίστευε ότι η χώρα έπρεπε να είναι στο πλευρό της Αντάντ, γιατί έτσι θα εξυπηρετούνταν τα συμφέροντα των Ελλήνων ενώ αντίθετη άποψη είχε ο βασιλιάς Κωνσταντίνος που σαν Γερμανόφιλος, επέμενε σε ουδετερότητα της Ελλάδας αφού προέβλεπε νίκη των Γερμανών.
Έτσι η διχόνοια έφερε διαμάχες και δίχασε τον ελληνικό λαό. Μάλιστα ο διχασμός έγινε εντονότερος, επειδή ο βασιλιάς δεν υποχωρούσε από τις θέσεις του, και ο Βενιζέλος παραιτήθηκε.
Οι Αγγλογάλλοι το 1915 παραβίασαν την ελληνική ουδετερότητα, έκαναν απόβαση στη Θεσσαλονίκη και με σκοπό να μπει η Ελλάδα στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, έγινε στρατιωτικό κίνημα και σχηματίστηκε προσωρινή κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη με επικεφαλής το Βενιζέλο.
Ο Κωνσταντίνος αναγκάστηκε να παραιτηθεί και να εγκαταλείψει τη χώρα και να τον διαδεχθεί ο γιος του Αλέξανδρος. Μετά από αυτό η κυβέρνηση εγκαταστάθηκε πάλι στην Αθήνα και κήρυξε τον πόλεμο στις κεντρικές αυτοκρατορίες.


Οι κύριοι συνασπισμοί κρατών όπως δημιουργήθηκαν στην Ευρώπη τις παραμονές του πολέμου (1914)

Ο Α΄Παγκόσμιος πόλεμος χαρακτηρίστηκε ως πόλεμος των "χαρακωμάτων" και των "θέσεων", καθώς σε όλα τα μέτωπα όσοι πολεμούσαν έμεναν καθηλωμένοι για μήνες ολόκληρους στα χαρακώματα.


Ρώσοι περιμένοντας σε χαρακώματα τη γερμανική επίθεση

Ο Α΄Παγκόσμιος πόλεμος τέλειωσε στις 11 Νοεμβρίου 1918 με νίκη των δυνάμεων της Αντάντ.
Αποφασιστική σημασία για τη λήξη του πολέμου ήταν η είσοδος των Η.Π.Α. στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ το 1917 και μετά το βομβαρδισμό πλοίου τους από γερμανικό υποβρύχιο.
Όμως οι απώλειες σε όλα τα κράτη ήταν πολύ μεγάλες και οι νεκροί στρατιώτες ανέρχονταν σε 14 εκατομμύρια περίπου και σχεδόν άλλοι τόσοι άμαχοι...
Στον πόλεμο αυτό αποφασιστικής σημασίας νίκη πέτυχε ο ελληνικός στρατός στη μάχη του Σκρα(1918) εναντίον των Βουλγάρων


Λάφυρο του Ελληνικού Στρατού από το Βουλγαρικό στον Α' ΠΠ - 1918


Έτσι με τη λήξη του πολέμου η Ελλάδα πήρε από τη Βουλγαρία τη Δυτική Θράκη, ενώ με τη Συνθήκη των Σεβρών (10-8-1920) πήρε από την Τουρκία την Ανατολική Θράκη(εκτός από την περιοχή της Κωνσταντινούπολης), την Ίμβρο, την Τένεδο και την περιοχή της Σμύρνης.



Η Ελλάδα πανηγύριζε για τη δημιουργία του κράτους «των πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων».



Τέλος στη διάρκεια του πολέμου το 1917, εκδηλώθηκε η ρωσική επανάσταση που ανέτρεψε τον τσάρο και εγκαθίδρυσε το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος.