ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Αναφέραμε στα προηγούμενα μαθήματα ότι τα ζώα ζουν και στην ξηρά και στον αέρα και στη θάλασσα. Έτσι, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε ζώου είναι προσαρμοσμένα ανάλογα με το περιβάλλον που ζουν. Πρόσεξε τις παρακάτω τέσσερις εικόνες. Ποια τέτοια χαρακτηριστικά γνωρίσματα διακρίνεις;

Το χρώμα του σώματος των ζώων, το σχήμα τους αλλά και η συμπεριφορά τους είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ζώων που βοηθούν στο να προσαρμόζονται στο περιβάλλον και να επιβιώνουν σε αυτό.
Για παράδειγμα στις δυο πρώτες εικόνες φαίνεται ότι το χρώμα της σαύρας βοηθάει να μην γίνεται ορατή από τους εχθρούς της. Κάποια άλλα ζώα χρησιμοποιούν αντίθετα το χρώμα τους ώστε να κρύβονται από τη λεία τους και να συλλαμβάνουν εύκολα αυτήν.

Στην τρίτη εικόνα(δελφίνι) το σχήμα του ζώου είναι υδροδυναμικό, ώστε να μπορεί να κινείται με άνεση στο νερό. Κάτι ανάλογο (αεροδυναμικό σχήμα) έχουν και τα πτηνά, ώστε να πετούν με ευχέρεια

Τέλος στην τέταρτη εικόνα(σκαντζόχοιρος), το ζώο χρησιμοποιεί απέναντι στους εχθρούς του τα αγκάθια του. Έτσι μόλις καταλαβαίνει ότι απειλείται, κουλουριάζει και δε μπορεί κανένα ζώο να του επιτεθεί.

Πολλά ζώα δείχνουν προσαρμογή στο κρύο, έχοντας ως προστατευτικό μέσο το δέρμα τους. Έχουν τρίχωμα με πλούσια γούνα και παχύ στρώμα λίπους όπου λειτουργεί ως θερμομονωτικό. Τέτοια ζώα είναι η πολική αρκούδα, η φώκια κλπ

Προσαρμογή στο είδος της τροφής παρατηρούμε στα διάφορα πτηνά, όπου αυτά που τρώνε σπόρους έχουν κοντό και σκληρό ράμφος(σπουργίτι) ενώ άλλα που τρώνε ψάρια έχουν κάτω από το ράμφος μια σακούλα για να αποθηκεύουν την τροφή τους(πελεκάνος) και άλλα που έχουν γαμψό ράμφος για να αρπάζουν τη λεία τους(αϊτός)

Τα ζώα που ζουν στην έρημο, είναι προσαρμοσμένα στο περιβάλλον έτσι ώστε να αντιμετωπίζουν την έλλειψη του νερού. Ένα τέτοιο ζώο είναι η καμήλα που αποθηκεύει στις καμπούρες της μεγάλες ποσότητες νερού

Ιδιαίτερη συμπεριφορά παρουσιάζουν τα χελιδόνια και άλλα αποδημητικά πουλιά που για να βρουν την τροφή τους λόγω του κρύου του χειμώνα μετακινούνται προς τα νότια και σε θερμότερες χώρες διανύοντας τεράστιες αποστάσεις

Άλλα πάλι ζώα που δε μπορούν να ταξιδέψουν μακριά, πέφτουν σε βαθύ ύπνο το χειμώνα και ξυπνούν την άνοιξη(χειμερία νάρκη). Τότε οι χτύποι της καρδιάς τους μειώνονται πολύ, ώστε να περιορίζονται και οι ανάγκες για τροφή. Τέτοιο ζώο είναι η αρκούδα όπου ζητάει μια ασφαλή σπηλιά για να ξεχειμωνιάσει, ενώ ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει για το σαλιγκάρι, που όπως είναι προσαρμοσμένο να ζει με πολύ νερό, πέφτει σε θερινή νάρκη, σφραγίζοντας το καβούκι του με μια μεμβράνη μέχρι να έρθουν τα πρωτοβρόχια του φθινοπώρου και να εμφανιστεί και πάλι στη γη.

Δραστηριότητα(email)

Δες το παρακάτω βίντεο και προσπάθησε να αναγνωρίσεις ζώα και χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα που βοηθάνε στην προσαρμογή τους στο περιβάλλον(συλλογή τροφής, άμυνα, ανάπτυξη, χρώμα και σχήμα κλπ)