Τα περισσότερα κοιτάσματα του πετρελαίου σχηματίστηκαν πριν από 10 και περισσότερα εκατομμύρια χρόνια από λείψανα φυτικών και ζωικών οργανισμών (πλαγκτόν, φύκη, μικρά μαλάκια κ.λπ.), τα οποία ζούσαν στις θάλασσες, στις λιμνοθάλασσες ή στις εκβολές των ποταμών. Μεταφέρθηκαν και αποτέθηκαν κατά μεγάλες μάζες στους βυθούς ως "μαύρη λάσπη", μαζί με ανόργανα ιζήματα. Σταδιακά οι οργανισμοί αυτοί αποσυντέθηκαν μέσα στα πετρώματα που σχηματίστηκαν, με τη βοήθεια αναερόβιων μικροβίων (βακτηρίδια).
Οι υψηλές θερμοκρασίες (μέχρι 200°) και πιέσεις που επικράτησαν, όταν τα διάφορα στρώματα βρέθηκαν σε μεγάλα βάθη, διαμόρφωσαν ακόμα περισσότερο τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικών αερίων.
Άρα το πετρέλαιο σχηματίστηκε στο υπέδαφος και είναι μείγμα πολλών χημικών ενώσεων, που ονομάζονται υδρογονάνθρακες, γιατί τα μόριά τους αποτελούνται από άτομα άνθρακα και υδρογόνου.
Τα πετρώματα που σχηματίστηκε το πετρέλαιο είναι πορώδη που επιτρέπουν στο πετρέλαιο να ρέει και το στεγανό πέτρωμα που υπάρχει πάνω από αυτό δεν το αφήνει να διασκορπιστεί.
Για τον εντοπισμό του πετρελαίου γίνονται μελέτες και γεωτρήσεις και αυτό που εξορύσσεται από το υπέδαφος λέγεται αργό πετρέλαιο.
Αν αυτό έχει μεγάλη πίεση αναβλύζει μόνο του αλλιώς χρησιμοποιούνται αντλίες. Η άντληση γίνεται τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Στις δεύτερες η άντληση έχει πολύ μεγάλο κόστος γιατί κατασκευάζονται ειδικές πλωτές εξέδρες εξόρυξης.
Σήμερα μεγάλα αποθέματα πετρελαίου έχουμε στη Μέση Ανατολή, στη Σιβηρία και στις Η.Π.Α. Στην Ελλάδα κοιτάσματα πετρελαίου υπάρχουν στην περιοχή Πρίνος της Θάσου.
Οι χώρες που παράγουν πετρέλαιο ίδρυσαν το 1960 τον Οργανισμό Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών(ΟΠΕΚ), με στόχο την άντληση, την τροφοδοσία αλλά και τον καθορισμό της τιμής του πετρελαίου. Αυτές ελέγχουν και το 80% των παγκόσμιων αποθεμάτων.
Το πετρέλαιο από τις περιοχές άντλησης μεταφέρεται στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας τους με ειδικά πλοία, τα δεξαμενόπλοια ή με μεγάλους πετρελαιαγωγούς.
Η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες κατοχής δεξαμενόπλοιων στον κόσμο.
Οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας του πετρελαίου είναι γνωστές ως διυλιστήρια, όπου γίνεται και ο διαχωρισμός των συστατικών του.
Από κει μεταφέρονται στα πρατήρια πώλησης και οι καταναλωτές το προμηθεύονται ως καύσιμο αλλά και ως θερμαντικό υλικό.
Εάν ένας πετρελαιαγωγός καταστραφεί ή υπάρξει διαρροή πετρελαίου από ένα δεξαμενόπλοιο τότε δημιουργούνται σημαντικά προβλήματα στο περιβάλλον και ιδίως στη θάλασσα μπορεί να μολύνει μεγάλη επιφάνεια σχηματίζοντας τις πετρελαιοκηλίδες.Ταυτόχρονα καταστρέφονται και οι ακτές από το πετρέλαιο που βγαίνει σε αυτές ως πίσσα.
Δες και θυμήσου τι είχαμε πει σχετικά, σε μάθημα της Γλώσσας πέρσι
Δραστηριότητα
Βλέποντας το χάρτη αριστερά με τις χώρες που έχουν μεγάλο απόθεμα πετρελαίου , χρωμάτισε τις ανάλογες χώρες στη δεξιά εικόνα(αφού την εκτυπώσεις)
