Στην Οδησσό της Ρωσίας(σήμερα της Ουκρανίας) το 1814 τρεις έμποροι αποφασίζουν μια μυστική οργάνωση που την ονομάζουν Φιλική Εταιρεία.
Ήταν ο Αθανάσιος Τσακάλωφ από τα Γιάννενα, ο Εμμανουήλ Ξάνθος από την Πάτμο και ο Νικόλαος Σκουφάς από το Κομπότι της Άρτας.
Η Φιλική Εταιρεία λειτουργούσε σύμφωνα με τα πρότυπα άλλων μυστικών οργανώσεων που δρούσαν στην Ευρώπη.
Τα μέλη της ήταν ολιγάριθμα, αλλά τις παραμονές της Επανάστασης του 21 αριθμούσαν αρκετές χιλιάδες. Οι 3 ιδρυτές της είχαν επηρεαστεί από τις φιλελεύθερες ιδέες που επικρατούσαν στην Ευρώπη και θέλησαν να οργανώσουν τον αγώνα για την απελευθέρωση των Ελλήνων. Έτσι αφού ορκίστηκαν πρώτα οι τρεις τους, στη συνέχεια άρχισαν να μυούν στο μυστικό της εταιρείας και στο σκοπό της(απελευθέρωση των Ελλήνων) ολοένα και περισσότερους Έλληνες.
Οι πρώτοι που ορκίστηκαν ήταν οι κλέφτες και ακολούθησαν έμποροι, κληρικοί αλλά και απλοί άνδρες και γυναίκες.
Η μύηση όμως δε γινόταν φανερά, αλλά με απόλυτη μυστικότητα και με συγκεκριμένη ιεροτελεστία από τον ένα μυημένο στον άλλο και αφού πρώτα ήταν ο πρώτος σίγουρος για την αποφασιστικότητα του δεύτερου.
Ο μυημένος έπρεπε να ορκιστεί στο ότι θα διατηρεί στην καρδιά του άσβεστο το μίσος για τους εχθρούς και σε ότι αφορά τη συμπεριφορά του, ότι θα ήταν ενάρετος, ευλαβής και πιστός στις ηθικές αρχές και τις αξίες.
Οι Φιλικοί είχαν δικό τους μυστικό αλφάβητο και συνθηματικές φράσεις για να μπορούν να επικοινωνούν χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να ανακαλυφθεί κάτι από τους Τούρκους, δική τους σφραγίδα, εμβλήματα και βεβαιωτικά έγγραφα για όσους γίνονταν μέλη στην Εταιρεία.
Οι Φιλικοί άφηναν να εννοείται ότι πίσω από την Εταιρεία βρισκόταν μια μεγάλη δύναμη - που οι περισσότεροι υπέθεταν ότι ήταν η Ρωσία, σαν ομόδοξη - και για να γίνει αποτελεσματικότερη η δράση της μεταφέρθηκε η έδρα της στην Κωνσταντινούπολη.
Οι Φιλικοί μετά την άρνηση του Καποδίστρια να γίνει αρχηγός της, απευθύνθηκαν στον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ο οποίος δέχτηκε με ενθουσιασμό και έγινε ο αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας.
Ήταν ο Αθανάσιος Τσακάλωφ από τα Γιάννενα, ο Εμμανουήλ Ξάνθος από την Πάτμο και ο Νικόλαος Σκουφάς από το Κομπότι της Άρτας.
Η Φιλική Εταιρεία λειτουργούσε σύμφωνα με τα πρότυπα άλλων μυστικών οργανώσεων που δρούσαν στην Ευρώπη.
Τα μέλη της ήταν ολιγάριθμα, αλλά τις παραμονές της Επανάστασης του 21 αριθμούσαν αρκετές χιλιάδες. Οι 3 ιδρυτές της είχαν επηρεαστεί από τις φιλελεύθερες ιδέες που επικρατούσαν στην Ευρώπη και θέλησαν να οργανώσουν τον αγώνα για την απελευθέρωση των Ελλήνων. Έτσι αφού ορκίστηκαν πρώτα οι τρεις τους, στη συνέχεια άρχισαν να μυούν στο μυστικό της εταιρείας και στο σκοπό της(απελευθέρωση των Ελλήνων) ολοένα και περισσότερους Έλληνες.
Οι πρώτοι που ορκίστηκαν ήταν οι κλέφτες και ακολούθησαν έμποροι, κληρικοί αλλά και απλοί άνδρες και γυναίκες.
Η μύηση όμως δε γινόταν φανερά, αλλά με απόλυτη μυστικότητα και με συγκεκριμένη ιεροτελεστία από τον ένα μυημένο στον άλλο και αφού πρώτα ήταν ο πρώτος σίγουρος για την αποφασιστικότητα του δεύτερου.
Ο μυημένος έπρεπε να ορκιστεί στο ότι θα διατηρεί στην καρδιά του άσβεστο το μίσος για τους εχθρούς και σε ότι αφορά τη συμπεριφορά του, ότι θα ήταν ενάρετος, ευλαβής και πιστός στις ηθικές αρχές και τις αξίες.
Οι Φιλικοί είχαν δικό τους μυστικό αλφάβητο και συνθηματικές φράσεις για να μπορούν να επικοινωνούν χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να ανακαλυφθεί κάτι από τους Τούρκους, δική τους σφραγίδα, εμβλήματα και βεβαιωτικά έγγραφα για όσους γίνονταν μέλη στην Εταιρεία.
Οι Φιλικοί άφηναν να εννοείται ότι πίσω από την Εταιρεία βρισκόταν μια μεγάλη δύναμη - που οι περισσότεροι υπέθεταν ότι ήταν η Ρωσία, σαν ομόδοξη - και για να γίνει αποτελεσματικότερη η δράση της μεταφέρθηκε η έδρα της στην Κωνσταντινούπολη.
Οι Φιλικοί μετά την άρνηση του Καποδίστρια να γίνει αρχηγός της, απευθύνθηκαν στον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ο οποίος δέχτηκε με ενθουσιασμό και έγινε ο αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας.
