Είπαμε στο προηγούμενο μάθημα ότι τα φυτά παράγουν κατά τη φωτοσύνθεση άμυλο, από το οποίο τρέφονται. Δε μπορούν όμως να χρησιμοποιήσουν αμέσως το άμυλο αλλά πρέπει να το διασπάσουν για να εκμεταλλευτούν την ενέργεια που ελευθερώνεται κατά τη διάσπασή του. Για τη διάσπαση του άμυλου είναι απαραίτητο το οξυγόνο. Αυτό το παίρνουν από το περιβάλλον. Η πρόσληψη του οξυγόνου από το περιβάλλον λέγεται αναπνοή.
Τα φυτά αναπνέουν από όλα τα μέρη τους( ρίζες, βλαστό και κυρίως φύλλα).
Κατά την αναπνοή τα φυτά παίρνουν οξυγόνο από το περιβάλλον και αποβάλλουν διοξείδιο του άνθρακα. Άρα μπορούμε να πούμε ότι η αναπνοή είναι αντίθετη διαδικασία της φωτοσύνθεσης
Αναπνοή
άμυλο + οξυγόνο = διοξείδιο του άνθρακα + νερό
Τόσο κατά τη φωτοσύνθεση όσο και κατά την αναπνοή τα φυτά παίρνουν και δίνουν τα αέρια από το περιβάλλον κυρίως με τα φύλλα και μάλιστα με τα στόματα τους, τους μικροσκοπικούς αυτούς πόρους που έχουν στο κάτω μέρος των φύλλων(ονομάστηκαν έτσι γιατί μοιάζουν με το ανθρώπινο στόμα)
Η φωτοσύνθεση γίνεται μόνο την μέρα( τότε που έχει και ήλιο), ενώ η αναπνοή γίνεται όλο το εικοσιτετράωρο( μέρα και νύχτα).
Άρα εύλογα μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί: "και ποια η ωφέλεια των φυτών στον άνθρωπο, αφού το οξυγόνο που δίνει με τη φωτοσύνθεση το παίρνει για την αναπνοή";
Η απάντηση είναι ότι το οξυγόνο που απορροφά με την αναπνοή είναι σαφώς πολύ λιγότερο από αυτό που παράγει με τη φωτοσύνθεση.
Για να διαπιστώσουμε ότι τα φυτά αποβάλλουν διοξείδιο του άνθρακα κατά την αναπνοή κάνουμε το εξής πείραμα:
Σε ένα πλαστικό άδειο μπουκάλι από εμφιαλωμένο νερό, ρίχνουμε λίγο ασβεστόνερο, προσέχοντας να είναι όσο πιο διαυγές γίνεται. Στη συνέχεια κρεμάμε μέσα ένα ματσάκι μαϊντανό δεμένο με σπάγκο. Κλείνουμε το πώμα όσο σφιχτά γίνεται και βάζουμε γύρω του πλαστελίνη, έτσι ώστε να μην μπορεί να περνάει μέσα ατμοσφαιρικός αέρας. Προσέχουμε ο μαϊντανός να μην ακουμπάει στο ασβεστόνερο. Τοποθετούμε το μπουκάλι σε σκοτεινό μέρος (π.χ. σε ένα ντουλάπι), για να μην φωτοσυνθέτει και απορροφά έτσι το παραγόμενο διοξείδιο του άνθρακα δεσμεύοντας το οξυγόνο. Μετά από 2 έως 3 ημέρες βγάζουμε το μπουκάλι και το ανακινούμε, οπότε παρατηρούμε ότι το ασβεστόνερο θολώνει, επιβεβαιώνοντας έτσι την ύπαρξη του διοξειδίου του άνθρακα, που απέβαλε το φυτό με την αναπνοή του.
Τα φυτά αναπνέουν από όλα τα μέρη τους( ρίζες, βλαστό και κυρίως φύλλα).
Κατά την αναπνοή τα φυτά παίρνουν οξυγόνο από το περιβάλλον και αποβάλλουν διοξείδιο του άνθρακα. Άρα μπορούμε να πούμε ότι η αναπνοή είναι αντίθετη διαδικασία της φωτοσύνθεσης
Να θυμάσαι:
Φωτοσύνθεση
διοξείδιο του άνθρακα + νερό = γλυκόζη + οξυγόνο
διοξείδιο του άνθρακα + νερό = γλυκόζη + οξυγόνο
Αναπνοή
άμυλο + οξυγόνο = διοξείδιο του άνθρακα + νερό
Τόσο κατά τη φωτοσύνθεση όσο και κατά την αναπνοή τα φυτά παίρνουν και δίνουν τα αέρια από το περιβάλλον κυρίως με τα φύλλα και μάλιστα με τα στόματα τους, τους μικροσκοπικούς αυτούς πόρους που έχουν στο κάτω μέρος των φύλλων(ονομάστηκαν έτσι γιατί μοιάζουν με το ανθρώπινο στόμα)
Η φωτοσύνθεση γίνεται μόνο την μέρα( τότε που έχει και ήλιο), ενώ η αναπνοή γίνεται όλο το εικοσιτετράωρο( μέρα και νύχτα).
Άρα εύλογα μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί: "και ποια η ωφέλεια των φυτών στον άνθρωπο, αφού το οξυγόνο που δίνει με τη φωτοσύνθεση το παίρνει για την αναπνοή";
Η απάντηση είναι ότι το οξυγόνο που απορροφά με την αναπνοή είναι σαφώς πολύ λιγότερο από αυτό που παράγει με τη φωτοσύνθεση.
Για να διαπιστώσουμε ότι τα φυτά αποβάλλουν διοξείδιο του άνθρακα κατά την αναπνοή κάνουμε το εξής πείραμα:
Σε ένα πλαστικό άδειο μπουκάλι από εμφιαλωμένο νερό, ρίχνουμε λίγο ασβεστόνερο, προσέχοντας να είναι όσο πιο διαυγές γίνεται. Στη συνέχεια κρεμάμε μέσα ένα ματσάκι μαϊντανό δεμένο με σπάγκο. Κλείνουμε το πώμα όσο σφιχτά γίνεται και βάζουμε γύρω του πλαστελίνη, έτσι ώστε να μην μπορεί να περνάει μέσα ατμοσφαιρικός αέρας. Προσέχουμε ο μαϊντανός να μην ακουμπάει στο ασβεστόνερο. Τοποθετούμε το μπουκάλι σε σκοτεινό μέρος (π.χ. σε ένα ντουλάπι), για να μην φωτοσυνθέτει και απορροφά έτσι το παραγόμενο διοξείδιο του άνθρακα δεσμεύοντας το οξυγόνο. Μετά από 2 έως 3 ημέρες βγάζουμε το μπουκάλι και το ανακινούμε, οπότε παρατηρούμε ότι το ασβεστόνερο θολώνει, επιβεβαιώνοντας έτσι την ύπαρξη του διοξειδίου του άνθρακα, που απέβαλε το φυτό με την αναπνοή του.
