Στο πανεπιστήμιο της Μαγναύρας που ίδρυσαν ο Μιχαήλ Γ' ο Μέθυσος και ο θείος του Βάρδας δίδαξαν ονομαστοί καθηγητές, όπως ο πατριάρχης Φώτιος, ο Λέων ο Μαθηματικός, ο Κύριλλος κ. ά.
Στο πανεπιστήμιο της Μαγναύρας διδάσκονταν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς και οι απόφοιτοί του προορίζονταν για τις ανώτερες θέσεις στη διοίκηση και την Εκκλησία.
Στην πατριαρχική ακαδημία γινόταν μελέτη των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και αντιγράφονταν τα συγγράμματά τους. Στο έργο αυτό πρωτοστάτησαν ο πατριάρχης Φώτιος, ο Αρέθας και ο Μ. Ψελλός. Τα αντίγραφα πλούτιζαν τις δημόσιες και ιδιωτικές βιβλιοθήκες.
Μερικοί αυτοκράτορες ήταν και οι ίδιοι συγγραφείς, όπως ο Λέων ΣΤ' και ο Κων/νος Ζ' και προώθησαν τα γράμματα και τις τέχνες.
Η πραγματική αναγέννηση που ουσιαστικά αρχίζει με τον Κων/νο Ζ' εξαπλώνεται γρήγορα σε όλες τις εκφράσεις της Βυζαντινής τέχνης. Αρχιτεκτονική, τοιχογραφία, ψηφιδωτό,
μικρογλυπτική, εικονογράφηση χειρογράφων, φορητές εικόνες,
μικροτεχνία,
ελεφαντοτεχνία, υαλουργία αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα.
Μάλιστα υπάρχει έντονη επίδραση προς την κλασική ελληνική αρχαιότητα σε χειρόγραφα και που επεκτείνεται και στην αρχιτεκτονική των ναών και τη διακόσμησή τους.
Στην αρχιτεκτονική εισάγονται οι δύο τύποι ναών με τρούλο: ο σταυροειδής με τρούλο(όπως του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, μέσα στην Πόλη) και οι μεταβατικοί τύποι των παραλλαγών του ο τετρακιόνιος, που είναι μικρός σταυροειδής με πλίνθους χτισμένος και ο οκταγωνικός, που είναι οκτάπλευρος τρούλος με μαρμάρινους κιονίσκους στις γωνίες του.
Η περίοδος αυτή ονομάστηκε "χρυσή εποχή" του Βυζαντίου ή "μακεδονική αναγέννηση"