Η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Με τον όρο αγροτική παραγωγή εννοούμε κυρίως τη γεωργία.

Το πολύμορφο ανάγλυφο και το μεσογειακό κλίμα δημιουργούν και αναπτύσσουν στη χώρα μας μοναδικά είδη και προϊόντα όπως:

1. Δημητριακά( σιτάρι, κριθάρι, ρύζι)

2. Βιομηχανικά φυτά(καπνός , βαμβάκι, ζαχαρότευτλα)

3. Δεντροκαλλιέργειες(εσπεριδοειδή, οπωροφόρα, ελιές)

4. Αμπέλια

5. Λαχανικά, πεπονοειδή, όσπρια

Παρόλο που οι άνθρωποι που ασχολούνται με τη γεωργία ολοένα και λιγοστεύουν, η ποσότητα των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων αυξάνεται. Αυτό συμβαίνει γιατί η γεωργία εκσυγχρονίζεται:νέοι τρόποι καλλιέργειας, σύγχρονα μηχανήματα, δάνεια, αποζημιώσεις κλπ

Η αγροτική παραγωγή είναι σημαντικός τομέας για την ελληνική οικονομία, καθώς τα προϊόντα αυτά εξάγονται στις ευρωπαϊκές χώρες και σε όλο τον κόσμο.

Μια σύγχρονη μέθοδος είναι η καλλιέργεια σε θερμοκήπιο, σε ένα κλειστό δηλαδή χώρο καλλιεργούνται τα φυτά με τεχνητές συνθήκες. Έτσι οι γεωργοί πετυχαίνουν να αυξήσουν την παραγωγή τους καλλιεργώντας διάφορα προϊόντα σε όλες τις εποχές του χρόνου.

Όμως για να το πετύχουν αυτό χρησιμοποιούν πολλά χημικά λιπάσματα και ορμόνες με άγνωστες συνέπειες για τους ανθρώπους.

Για το λόγο αυτό τελευταία υπάρχει μεγάλη ζήτηση στα λεγόμενα "βιολογικά προϊόντα" που παράγονται με τη χρήση φυσικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, δεν επιβαρύνονται δηλαδή με χημικά και η καλλιέργεια τους δε ρυπαίνει το περιβάλλον.

Ξαναθυμίσου για τα βιολογικά προϊόντα από εδώ. ΚΛΙΚ

Σημαντική βοήθεια προς τους αγρότες παρέχει ο Ο.Γ.Α και η Αγροτική Τράπεζα. Ο Ο.Γ.Α. ασφαλίζει τους αγρότες και επιδοτεί ορισμένες δραστηριότητες τους. Η Αγροτική Τράπεζα παρέχει δάνεια και διευκολύνσεις σε αγρότες και Συνεταιρισμούς. Η ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ. είναι το ανώτατο(συνδικαλιστικό) όργανο που εκφράζει τα αιτήματα των αγροτών και διεκδικεί την επίλυση των προβλημάτων τους. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επίσης σχεδιάζει και οργανώνει την αγροτική παραγωγή, ενισχύει συμβουλευτικά τους αγρότες και τους αποζημιώνει σε περίπτωση απώλειας της παραγωγής τους λόγω φυσικών καταστροφών.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ(email)

Το λάδι και το κρασί ήταν βασικά εμπορικά προϊόντα από την εποχή ακόμα των Μινωιτών. Σκέψου και απάντησε:

α)Πώς χρησιμοποιούνταν η ελιά και το λάδι στους αρχαίους Έλληνες;

β) Ποιος ήταν ο θεός του κρασιού στην αρχαία Ελλάδα;

γ) Τι θέση έχει το κρασί στην ορθόδοξη χριστιανική παράδοση;

δ) Ποια νομίζεις ότι εικονίζεται στην παραπάνω φωτογραφία της Α.Τ.Ε.;Για ποιο λόγο;

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ-ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ

Πριν 40 περίπου χρόνια ήρθε στην Ευρώπη μια νέα εφεύρεση, η τηλεόραση, που πραγματικά άλλαξε τη ζωή των ανθρώπων. Δεν κατασκευάστηκε τότε, αλλά αρκετά χρόνια πριν και τελειοποιήθηκε το 1873. Με τον καιρό εξελίχθηκε και δημιουργήθηκε η τηλεόραση που έχουμε σήμερα.

Όταν πρωτοεφευρέθηκε, η τηλεόραση, ήταν ασπρόμαυρη. Όμως από το 1928 άρχισε να γίνεται έγχρωμη, δηλαδή να δείχνει τις εικόνες με ποικιλία χρωμάτων. Αυτό την βοήθησε να αγαπηθεί από τον άνθρωπο καθώς του παρουσίαζε καθετί όπως είναι στην πραγματικότητα, όμως ταυτόχρονα τον έκανε και "δέσμιό της".

Η τηλεόραση ένα από τα βασικά μέσα μαζικής επικοινωνίας (Μ.Μ.Ε) βρίσκεται σήμερα στα σπίτια των περισσοτέρων Ελλήνων, ενώ οι οικογένειες που δεν έχουν αυτή την συσκευή αποτελούν μία μικρή μειοψηφία στην σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Δεν αποτελεί αξιοπερίεργο το γεγονός πολλά ελληνικά σπίτια να έχουν περισσότερες των μία συσκευές τηλεόρασης.

Η τηλεόραση έχει κάποια θετικά και κάποια αρνητικά στοιχεία. Τα θετικά της είναι ότι ψυχαγωγεί και ενημερώνει τον άνθρωπο για ό,τι συμβαίνει στον κόσμο. Την ενημέρωση την επιτυγχάνει μέσω των δελτίων ειδήσεων και διαφόρων ενημερωτικών εκπομπών και την ψυχαγωγία του μέσω κάποιων μεταδόσεων μεγάλων γεγονότων(Ολυμπιακοί αγώνες), σειρών και ψυχαγωγικών εκπομπών. H τηλεόραση μπορεί να βοηθήσει τον ενήλικα και το παιδί να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο τους και να αποκτήσουν γνώσεις, άγνωστες μέχρι τότε για αυτούς, ενώ αποτελεί το βαρόμετρο στην αυξομείωση του πολιτιστικού και μορφωτικού επιπέδου του λαού. Ακόμα ευαισθητοποιεί και κινητοποιεί χιλιάδες ανθρώπους για καλό σκοπό(π. χ. τηλεμαραθώνιος αγάπης κλπ)



Τα αρνητικά της είναι πως εκπέμπει μια δόση ακτινοβολίας που είναι επικίνδυνη για την υγεία των ματιών του ανθρώπου, δείχνει μερικές σειρές που διαταράσσουν τον ψυχικό κόσμο του λόγω σκηνών βίας κ.ά. που χρησιμοποιούν για να κερδίσουν περισσότερα χρήματα. Επίσης πολλές από τις εκπομπές που προβάλλονται από αυτήν αποτελούν αρνητικά πρότυπα για τα παιδιά και τους νέους που τις παρακολουθούν.

Ακόμα μέσω των χιλιάδων διαφημίσεων που προβάλλονται (40.000 σε ένα χρόνο)γίνεται πραγματική "πλύση εγκεφάλου"στους ανθρώπους, αρκεί να πετύχουν στον σκοπό τους, που συνήθως είναι η πώληση κάποιου προϊόντος κλπ

Τέλος αποξενώνει τους ανθρώπους μεταξύ τους και ταυτόχρονα και την οικογένεια, καθώς υπάρχουν αρκετές τηλεοράσεις σε κάθε σπίτι και ο καθένας αφοσιώνεται μπροστά σε μία συσκευή.

Παρόλο που η τηλεόραση είναι ένα αγαπητό μέσο ενημέρωσης στον άνθρωπο, δεν του επιτρέπει να ασχοληθεί με άλλα ενδιαφέροντα πράγματα όπως π. χ. το διάβασμα βιβλίων, την εξάσκηση σε κάποιο άθλημα, την επικοινωνία με άλλους ανθρώπους. Η τηλεόραση κάνει τους ανθρώπους τεμπέληδες, αφού αρκεί να μείνει κανείς στο σπίτι του και με το πάτημα ενός κουμπιού να διασκεδάσει, να ενημερωθεί ή να δει οτιδήποτε άλλο θέλει χωρίς να κουραστεί ιδιαίτερα.

Η τηλεόραση, λοιπόν, όπως και άλλες συσκευές που έχουν μπει στη ζωή μας τα τελευταία χρόνια είναι καλή για εμάς αρκεί να τη χρησιμοποιούμε σωστά.

ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ-ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρκτικόλεξο ή Ακρωνύμιο ονομάζεται ο σύντομος τρόπος γραφής που παράγεται από τα αρχικά γράμματα ή τις συλλαβές των λέξεων μιας φράσης (συνήθως ονόματα οργανισμών, σωματείων, υπηρεσιών κ.ά) και γράφεται πάντα με κεφαλαία γράμματα. Η λέξη αρκτικόλεξο προέρχεται από τις λέξεις αρκτικός (που σημαίνει αυτός που βρίσκεται στην αρχή) και λέξη.

Η χρήση ακρωνύμιων ξεκίνησε κυρίως από τις ανάγκες εξοικονόμησης χώρου στον τύπο αλλά και χρόνου στον λόγο (π. χ. το ακρωνύμιο Δ.Σ που σημαίνει Διοικητικό Συμβούλιο συνήθως διαβάζεται ως δου σου). Πολλές φορές το αρκτικόλεξο, για λόγους ευκολότερης ή πιο εύηχης προφοράς, περιλαμβάνει εκτός από τα αρχικά γράμματα μιας συστατικής λέξης και φωνήεντα που ακολουθούν, π. χ. ΠΡΟ.ΠΟ. Παρόλο που το ορθό είναι να χρησιμοποιείται τελεία μετά το αρχικό γράμμα κάθε λέξης ή συλλαβής, πολλές φορές για λόγους ευκολίας η τελεία παραλείπεται.

Παραδείγματα
Ο.Τ.Ε. - Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος
Δ.Ε.Η. - Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού

Συντομογραφία είναι η γραφή λέξεων ή φράσεων σε μικρότερη μορφή, παραλείποντας τμήματος ή τμημάτων των λέξεων χάριν συντομίας και οικονομίας χώρου.
Κάποιες συντομογραφίες χρησιμοποιούνται καθολικά και δεν χρειάζονται επεξήγηση. Ειδικά σε λεξικά και εγκυκλοπαίδειες που γράφονται σε χαρτί η χρήση συντομογραφιών είναι απαραίτητη και συνήθως διευκρινίζεται στις πρώτες σελίδες.

Παραδείγματα
π. χ. - παραδείγματος χάριν
ΒΔ - Βορειοδυτικό
βλ. - βλέπε

Δες εδώ τα κυριότερα αρκτικόλεξα ΚΛΙΚ

Μια πρωτότυπη online βάση δεδομένων όπου καταγράφονται συστηματικά ελληνικά (και ξένα, σχετιζόμενα με τα ελληνικά) ακρωνύμια, συντομογραφίες, αρκτικόλεξα και σύμβολα δημιούργησε η ομάδα βιβλιοθηκονόμων e-scriptorum. Η βάση δεδομένων είναι διαθέσιμη στο κοινό μέσω του δικτυακού τόπου http://www.asas.gr/Οι επισκέπτες του δικτυακού τόπου μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη Φόρμα Αναζήτησης για να βρουν το λήμμα που τους ενδιαφέρει ή να δουν όλα τα λήμματα κατά κατηγορίες

ΛΕΞΕΙΣ ΜΕ ...ΚΑΤΑΓΩΓΗ

τηλεκατευθυνόμενος ΚΛΙΚ

τηλεπικοινωνία ΚΛΙΚ

τηλεϊατρική ΚΛΙΚ

τηλεταινία ΚΛΙΚ

Η ΤΑΧΥΤΗΤΑ

Το πόσο γρήγορα κινείται ένα σώμα είναι χαρακτηριστικό της κίνησης που εκτελεί και αυτό ονομάζεται ταχύτητα.

Για να γίνει σωστή εκτίμηση της ταχύτητας θα πρέπει να γνωρίζουμε δύο μεγέθη:

• την απόσταση που διανύει
• το χρόνο που χρειάστηκε για να τη διανύσει.

Διαιρώντας την απόσταση με το χρόνο αυτό, υπολογίζουμε την ταχύτητα του σώματος

Σε μια κίνηση η ταχύτητα μπορεί να διατηρεί πάντα την ίδια τιμή, όπως π. χ. κατά την κίνηση ενός σύννεφου για μικρό χρονικό διάστημα. Μια τέτοια κίνηση ονομάζεται ομαλή. Στις περισσότερες κινήσεις όμως που παρατηρούμε γύρω μας η ταχύτητα δεν είναι σταθερή αλλά συνεχώς μεταβάλλεται. Όταν συμβαίνει αυτό, η κίνηση ονομάζεται μεταβαλλόμενη.

Η μονάδα μέτρησης της ταχύτητας πρέπει να δίνει πληροφορίες για την απόσταση που μετριέται σε μέτρα ή χιλιόμετρα και για το χρόνο που μετριέται σε δευτερόλεπτα, λεπτά ή ώρες. Άρα μονάδα μέτρησης της ταχύτητας μπορεί να είναι το:

• Μέτρο/δευτερόλεπτο(m/s)
• Χιλιόμετρο/ώρα(km/h)

Μάθε κι αυτά:

Το γρηγορότερο άγριο ζώο της γης θεωρείται το τσίτα(γατόπαρδος). Όταν κυνηγάει την τροφή του μπορεί να διανύσει τρέχοντας 100 χιλιόμετρα σε μία ώρα, δηλαδή να αναπτύξει ταχύτητα 100 χιλιομέτρων την ώρα

Στους αγώνες ταχύτητας στον αθλητισμό, παίζουν ρόλο ακόμη και τα χιλιοστά του δευτερολέπτου για να ανακηρυχθεί νικητής ένας αθλητής. Το ποιος είναι ο νικητής συχνά καθορίζεται από το φωτο-φίνις, δηλαδή μια αποτύπωση σε φωτογραφική πλάκα διαδοχικών στιγμών(καρέ-καρέ), όπου φαίνονται ακόμη και οι μικρότερες διαφορές στους χρόνους τερματισμού.

Η μεγαλύτερη ταχύτητα που μπορεί να υπάρξει στο σύμπαν είναι η ταχύτητα του φωτός. Το φως διανύει απόσταση ίση με 300.000 km σε 1 δευτερόλεπτο, όταν κινείται στον αέρα ή το κενό.

Δες παρακάτω το γρηγορότερο τρένο της γης στο δοκιμαστικό του ταξίδι. Η μέγιστη ταχύτητα που ανέπτυξε ήταν 574,8 km/h!!

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ


1. Να εξηγήσεις τι σημαίνει:


Το όριο ταχύτητας σ' αυτό το δρόμο είναι 50 κm/h

2. Στο γνωστό παραμύθι του λαγού με τη χελώνα, η χελώνα νίκησε αφού κατόρθωσε να τερματίσει μια απόσταση 10 μέτρων σε 100 δευτερόλεπτα, πριν την αντιληφθεί ο λαγός. Πόση ήταν η ταχύτητα της χελώνας;

3. Δύο αυτοκίνητα ξεκινούν μαζί από τη Θεσσαλονίκη για ένα ταξίδι μέχρι το Βόλο που απέχει περίπου 240 χλμ. Το πρώτο αυτοκίνητο κινείται με σταθερή ταχύτητα 100 χιλιομέτρων την ώρα, ενώ το δεύτερο φτάνει στο Βόλο σε 2 ώρες. Ποιο αυτοκίνητο κινήθηκε γρηγορότερα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού;

ΜΑΘΗΜΑ ΖΩΗΣ

Το κορίτσι στη φωτογραφία είναι η Katie Kirkpatrick, είναι21 ετών. Δίπλα της βρίσκεται ο αρραβωνιαστικός της ο Νικ, 23 ετών. Η φωτογραφία πάρθηκε λίγο πριν τη γαμήλια τελετή τους που έγινε στις 11 Ιανουαρίου,2005 στις Η.Π.Α. Η Katie είχε καρκίνο στα τελευταία στάδια και περνούσε πολλές ώρες τη μέρα παίρνοντας φαρμακευτική αγωγή.

Στην πρώτη φωτογραφία ο Νικ την περιμένει να τελειώσει μια από τις πολλές χημειοθεραπείες που έκανε.

Σε πείσμα όλου του πόνου που ένιωθε,του καταπονημένου οργανισμού της και των παρενεργειών της μορφίνης η Katie ετοιμάστηκε για το γάμο της και πρόσεξε την κάθε λεπτομέρεια(2η φωτογραφία)
Το νυφικό της χρειάστηκε πολλές φορές να το τροποποιήσουν λόγω του βάρους που έχανε συνέχεια.

Ένα ασυνήθιστο αξεσουάρ στο πάρτι ήταν η φιάλη οξυγόνου την οποία χρησιμοποιούσε η Katie και κατά τη διάρκεια της τελετής και γάμου. Το άλλο ζευγάρι στη φωτογραφία είναι οι γονείς του Νικ, ιδιαίτερα συγκινημένοι που έβλεπαν το γιο τους να παντρεύεται τον έρωτά του από το σχολείο.

Η Katie, πάνω στο αναπηρικό καροτσάκι με τη φιάλη οξυγόνου, ακούγοντας ένα τραγούδι από τον άντρα της και τους φίλους του, ζούσε ευτυχισμένη παρόλα τα προβλήματά της

Στη δεξίωση η Katie ξεκουραζόταν συνέχεια. Ο πόνος δεν την άφησε να σταθεί αρκετές φορές και αναγκαζόταν να κάθεται.

Η Katie πέθανε πέντε μέρες μετά τη μέρα του γάμου της. Παρακολουθώντας μια γυναίκα, τόσο άρρωστη και αδύνατη να παντρεύεται και να έχει ένα τόσο ωραίο χαμόγελο στο πρόσωπό της μας κάνει να σκεφτούμε: η ευτυχία είναι εφικτή, χωρίς να έχει σημασία πόσο χρόνος θα χρειαστεί γι' αυτή.

Να θυμάσαι ΠΑΝΤΑ:Πρέπει να σταματήσουμε να κάνουμε τις ζωές μας πολύπλοκες.

Η ζωή είναι σύντομη,

σπάσε τους κανόνες,

συγχώρα γρήγορα,

αγάπα αληθινά,

γέλα ασταμάτητα

και ποτέ μη σταματάς να χαμογελάς

όσο παράξενη και να είναι η ζωή.

Η ζωή δεν είναι πάντα το πάρτι που περιμένουμε να είναι,

αλλά όσο καιρό είμαστε εκεί, πρέπει να χαμογελούμε και να είμαστε ευχαριστημένοι.

ΠΡΟΣΘΕΣΗ ΚΑΙ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΕΤΕΡΩΝΥΜΩΝ ΚΛΑΣΜΑΤΩΝ

Είναι δυνατόν να συγκρίνουμε δύο ετερώνυμα κλάσματα, αν τα μετατρέψουμε πρώτα στα ισοδύναμά τους ομώνυμα με κοινό παρονομαστή το Ε.Κ.Π. των παρονομαστών τους, ή οποιοδήποτε άλλο κοινό πολλαπλάσιο.

Για τη διαδικασία αυτή κάνουμε τα παρακάτω:

• βρίσκουμε το Ε.Κ.Π. των παρονομαστών τους
• το διαιρούμε με τους παρονομαστές και
• πολλαπλασιάζουμε τους όρους του κλάσματος(αριθμητή και παρονομαστή)με το αντίστοιχο πηλίκο

Παράδειγμα

Έχουμε τα κλάσματα 1/2 και 2/3(το Ε.Κ.Π. των παρονομαστών είναι το 6. Και επειδή 6:2=3 και 6:3=2)έχουμε:

1/2 , 2/3 = 1.3/2.3, 2.2/3.2 = 3/6 , 4/6 και άρα 1/2 <2/3

Για να προσθέσουμε ή να αφαιρέσουμε ομώνυμα κλάσματα απλά προσθέτουμε ή αφαιρούμε τους αριθμητές και παρονομαστές αφήνουμε τους ίδιους

Όταν τα κλάσματα είναι ετερώνυμα κάνουμε πάλι την ίδια διαδικασία αφού όμως πρώτα τα μετατρέψουμε σε ομώνυμα όπως αναφέραμε παραπάνω

Όταν τα κλάσματα είναι μεικτοί αριθμοί :

ή μετατρέπουμε τους μεικτούς σε κλάσματα και κάνουμε την ανάλογη πράξη(π. χ. 1 3/4 + 1 2/5 = 7/4 + 7/5 = 7.5/4.5 + 7.4/5.4 = 35/20 + 28/20 = 63/20 = 3 3/20)

(Ξαναθυμίσου πώς μετατρέπουμε μεικτό σε κλάσμα:)

ή προσθέτουμε ή αφαιρούμε χωριστά τους ακέραιους και χωριστά τα κλάσματα( π. χ. 1 3/4 + 1 2/5 =1+1=2, 3.5/4.5 + 2.4/5.4 = 15/20 + 8/20 = 23/20 = 3 3/20)

Προσπάθησε να κάνεις τις αφαιρέσεις των ετερώνυμων κλασμάτων(να κάνεις και απλοποίηση αν χρειάζεται) ΚΛΙΚ

Κάνε και από εδώ προσθέσεις και αφαιρέσεις ΚΛΙΚ

ΚΟΙΝΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑ, Ε.Κ.Π.-ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

1. Βρες 3 αριθμούς που έχουν:

• Ε.Κ.Π. τον αριθμό 20
• Ε.Κ.Π. μικρότερο από τον αριθμό 20

2. Βρες το λάθος(με το νου) και διόρθωσε το:

• Κ.Π.(4,5,20)=20,40,50,80,100
• Κ.Π.(5,50,500)=500,5000
• Ε.Κ.Π.(30,40,120)=240
• Ε.Κ.Π.(20,100,200)=1000

3. Η Ε΄τάξη ενός σχολείου έχει τόσους μαθητές, που αν ο δάσκαλος τούς παρατάξει ανά 4 ή 6 ή 8, δεν περισσεύει κανείς. Πόσους, το λιγότερο, μαθητές έχει αυτή η τάξη;

Από εδώ μπορείς να ξαναθυμηθείς για τα Κοινά πολλαπλάσια και το Ε.Κ.Π ΚΛΙΚ

ΗΧΟΡΡΥΠΑΝΣΗ Ή ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΙ ΜΑΣ ΦΤΑΙΕΙ;

Δες το παρακάτω βίντεο και γράψε σε μια παράγραφο τα σχόλιά σου(email)

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ "ΗΧΟΣ"

1. ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕ ΤΑ ΚΕΝΑ:

Στις σκληρές και …………… επιφάνειες το ηχητικό κύμα αλλάζει ………………………. Το φαινόμενο αυτό το ονομάζουμε …………………
Σε ένα φαράγγι θα ακούσουμε τα λόγια μας να …………………
Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται …………………
Τα ………………. και ………………….. υλικά απορροφούν τον ήχο. Στην καθημερινή μας ζωή ο ενοχλητικός ήχος λέγεται …………… Το όργανο της ακοής λέγεται …………… και αποτελείται από το ……………….., το ……………….. και το ………………………

Τα σώματα που παράγουν ήχο λέγονται ………………… …………….

2. Απάντησε με ένα ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ

• Ο ήχος μεταδίδεται στο κενό (……………)
• Ο ήχος είναι αποτέλεσμα παλμικών κινήσεων (…………..)
• Ο άνθρωπος ακούει ήχους από 16 μέχρι 20000 hertz (………)

3. Να απαντήσεις στις παρακάτω ερωτήσεις:

α) Γιατί σε κατοικημένες περιοχές έχουμε λιγότερη ηχορύπανση, όταν υπάρχουν πολλά δένδρα;

............................................................................

β) Γιατί όταν θέλουμε να μας ακούσει κάποιος που είναι μακριά, κάνουμε ένα χωνί μπροστά στο στόμα με τις παλάμες των χεριών μας;

............................................................................

γ) Να αναφέρεις τα βασικά μέρη του ανθρώπινου αυτιού με τη σειρά που τα συναντά ο ήχος.

..........................................................................

δ) Η πολιτεία έχει καθιερώσει ώρες κοινής ησυχίας. Τι σημαίνει αυτό και ποιες ώρες είναι αυτές;

........................................................................

ε) Να αναφέρεις τρεις πηγές ηχορύπανσης και να προτείνεις αντίστοιχα τρόπους ηχοπροστασίας για καθεμιά

........................................................................

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!!

Σας εύχομαι ολόψυχα η λάμψη της Ανάστασης, όπως γεμίσει την σκέψη και την καρδιά σας με την ελπίδα και την προσδοκία της αιώνιας ζωής.Επίσης εύχομαι, όπως η αγάπη, η δόξα και η ειρήνη που σκόρπισε γύρω του ο αναστημένος Χριστός κάνει πιο χαρούμενη τη ζωή σας.

Χριστός Ανέστη!
και
Χρόνια Πολλά!

Εγκύκλιος παιδεία

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ

Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Μεγάλης Σαρακοστής. Αφιερωμένη από την Εκκλησία μας στην κάθοδο του Ιησού στον Άδη. Ενώ το σώμα του Ιησού βρίσκεται στον τάφο, η ψυχή του κατέβηκε προσωρινά στον Άδη για να μεταφέρει στους νεκρούς τον Λόγο Του.

Εν τω μεταξύ οι Αρχιερείς με την άδεια του Πιλάτου, εγκαθιστούν φρουρά έξω από το μνήμα του Χριστού. Αυτό το έκαναν για να μην μπορέσουν οι μαθητές Του, να κλέψουν το σώμα Του και να διαδώσουν ότι αναστήθηκε. Είχαν οι Αρχιερείς αυτόν τον φόβο επειδή την ανάσταση Του, είχε προαναγγείλει ο Ιησούς ενόσω ήταν εν ζωή.

Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, στις εκκλησίες μας, τελείται η Θεία Λειτουργία της Πρώτης Ανάστασης. Ονομάζεται έτσι, γιατί σε κάποιο σημείο της, ο Ιερέας προαναγγέλλει την Ανάσταση του Κυρίου, λέγοντας: «Ανάστα ο Θεός κρίνων την γην…». Ίσως η ύπαρξη αυτής της προαναγγελίας, να είναι ο λόγος που το πένθος των πιστών την ημέρα αυτή είναι μικρότερο σε σχέση με αυτό της Μεγάλης Παρασκευής.

Στα Ιεροσόλυμα, η τελετή της Αφής του Αγίου Φωτός και της Ανάστασης του Κυρίου, γίνονται το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου. Στην Ελλάδα η Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως γίνεται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Κατά την διάρκεια της Λειτουργίας, στις 12 ακριβώς τα μεσάνυχτα, σβήνουν τα φώτα της εκκλησίας και ο ιερέας προβάλει στην Ωραία Πύλη, κρατώντας σε κάθε χέρι από μία δεσμίδα τριάντα τριών κεριών με το Άγιο Φως, και ψάλλοντας το «Δεύτε λάβετε Φως…». Στη συνέχεια ιερείς, ψάλτες και πιστοί βγαίνουν στο περίβολο της εκκλησίας όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως και ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».

Οι πιστοί μετά το τέλος της λειτουργίας μεταφέρουν το Άγιο Φως στα σπίτια τους και το έθιμο θέλει να το φυλάνε να μην σβήσει για σαράντα ημέρες. Το Μεγάλο Σάββατο, όπως και η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα αυστηρής νηστείας, με το λάδι να ανήκει στις απαγορευμένες τροφές. Όσοι δεν έχουν φτιάξει κουλούρια ή τσουρέκια και δεν έχουν βάψει κόκκινα αυγά την Μεγάλη Πέμπτη, το Μεγάλο Σάββατο έχουν την τελευταία τους ευκαιρία να το πράξουν. Οι ετοιμασίες των νοικοκυριών για το Πάσχα έχουν φτάσει στο τέλος τους. Το μόνο που απομένει είναι η κατασκευή της μαγειρίτσας που θα φαγωθεί μετά την ανάσταση καθώς και η προετοιμασία της ψησταριάς και της σούβλας για το αρνί ή το κατσίκι που θα φαγωθεί την ημέρα του Πάσχα.

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Την ημέρα αυτή τελούμε την ανάμνηση των φρικτών και σωτήριων Παθών του Κυρίου Ιησού Χριστού και απ’ αυτό το γεγονός καθιερώθηκε και η νηστεία της Παρασκευής

Σε κάθε γωνιά της γης, η Ορθοδοξία με κατάνυξη, ευλάβεια και συντριβή, βιώνει τα πάθη του Θεανθρώπου. Οι πιστοί συρρέουν στις εκκλησίες και παρακολουθούν την τελετή της αποκαθήλωσης. Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η πιο θλιβερή μέρα τού χρόνου. Ολημερίς χτυπά η καμπάνα πένθιμη. Είναι η κορύφωση του Θείου Δράματος.

Η ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής είναι μια από τις πλέον χαρακτηριστικές του Εκκλησιαστικού έτους, με τις ακολουθίες της το λειτουργικό και υμνογραφικό πλούτο της. Το βράδυ, από άκρη σε άκρη της γης, οι Έλληνες, οι Ορθόδοξοι, ψάλλουν το "Ω γλυκύ μου έαρ", καθώς το πένθος κορυφώνεται. Κρατώντας αναμμένα κεριά, ακολουθούν τις περιφορές των Επιτάφιων, που είναι στολισμένοι με πολύχρωμα λουλούδια.

Η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα απόλυτης νηστείας.

Τελείται η «Ακολουθία των Παθών» και θυμόμαστε και βιώνουμε τα Σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού μας:

Δηλαδή τα φτυσίματα, τα μαστιγώματα, τις κοροϊδίες, τους εξευτελισμούς, τα κτυπήματα, το αγκάθινο στεφάνι και κυρίως την Σταύρωση και τον θάνατο του Χριστού μας.

Ο Χριστός, αφού εμπαίχθηκε και βασανίσθηκε από τον ιουδαϊκό όχλο και τους Πραιτοριανούς του Πιλάτου, πορεύεται την «Οδό του Μαρτυρίου». Στον Γολγοθά σταυρώνεται σαν κακούργος, μαζί με τους δύο ληστές. «Γολγοθά» σημαίνει «κρανίου τόπος», κατά την παράδοση του κρανίου του Πρωτόπλαστου Αδάμ, που απεικονίζεται στη βάση του Σταυρού. Και στον Σταυρό ακόμη δέχεται τον ονειδισμό των στρατιωτών. Όταν θα πει «Διψώ», θα γευτεί χολή και ξίδι. Παρακαλεί τον Ουράνιο Πατέρα Του να συγχωρήσει τους σταυρωτές Του. Συγχωρεί τον Ευγνώμονα και μετανιωμένο Ληστή, ανοίγοντάς του τις πύλες του Παραδείσου.

Την ενάτη ώρα της ημέρας λέει το «Τετέλεσται». Η θεία ψυχή Του κατεβαίνει στον Άδη.

Τώρα ο διάβολος «πληγώνει την πτέρνα» του Υιού του Ανθρώπου, που θα βρεθεί στα βασίλεια του Άδη για τρεις μέρες. Κατόπιν όμως θα δεχτεί το θανάσιμο χτύπημα στην κεφαλή Του από τον Θεάνθρωπο που θα αναστηθεί. Η Εκκλησία βιώνει διαρκώς αυτήν την σταυροαναστάσιμη ατμόσφαιρα, το κλίμα της χαρμολύπης. Απ’ τη ζωοφόρο πλευρά Του ρέει αίμα και ύδωρ.

Ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας, ευσχήμων βουλευτής και ο κρυφός μαθητής, Νικόδημος παίρνουν άδεια απ’ τον Πιλάτο και κατεβάζουν το θείο Σώμα απ’ τον Σταυρό. Το αποθέτουν, με αρώματα και μύρα, τυλιγμένο με λευκό σεντόνι, στο κενό μνημείο του Ιωσήφ, «ο ην λελατομημένον εκ πέτρας».Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η κατ’ εξοχήν πένθιμη μέρα του έτους. Οι καμπάνες των εκκλησιών ηχούν όλη τη μέρα πένθιμα . Οι σημαίες κυματίζουν μεσίστιες. Παλιότερα, στα σπίτια της αγοράς κρεμούσαν μαύρα υφάσματα στα μπαλκόνια. Το πρωί γίνεται στους ναούς γίνεται η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και αμέσως μετά ο Εσπερινός της Αποκαθήλωσης. Στο τέλος του Ευαγγελίου, ο ιερέας βγάζει τα καρφιά απ’ τον Εσταυρωμένο, κατεβάζει το Σώμα, το αποθέτει σε λευκό σεντόνι, το ραντίζει με «μύρα» (άρωμα), ευλογεί τον λαό και το τοποθετεί στην Αγία Τράπεζα. Σε λίγη ώρα, λιτανεύει τον «αέρα» (ύφασμα) του Επιταφίου σε όλον το ναό και τοποθετεί πάνω στο ξύλινο κουβούκλιο. Ύστερα περνάνε όλοι οι Χριστιανοί να προσκυνήσουν τον επιτάφιο. Αρκετοί περνούν κάτω από το κουβούκλιο γονατιστοί, τρεις φορές σταυρωτά «για ευλογία». Στους περισσότερους ναούς το πρωί στολίζουν οι κοπέλες τον Επιτάφιο. Επίσης, η Μεγάλη Παρασκευή για τις νοικοκυρές είναι «αργία». Το μεσημεριανό φαγητό είναι χωρίς λάδι, πρόχειρο, συμμετέχοντας ενεργά στην Άκρα Ταπείνωση του Χριστού.

Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μέρα απόλυτου πένθους. Σε πολλά χωριά οι χωρικοί δεν στρώνουν τραπέζι όλη μέρα παρά βάζουν στο τραπέζι ένα πιάτο με ξύδι όπου όλοι βουτούν το ψωμί και το γεύονται για να συμμερισθούν το Πάθος του Χριστού. Επειδή η Μεγάλη Παρασκευή θεωρείται η μέρα των νεκρών οι άνθρωποι ευπρεπίζουν τους τάφους γιατί πιστεύουν ότι με την Ανάσταση θα έρθουν από τον κάτω κόσμο οι νεκροί και πρέπει να βρουν τους τάφους τους περιποιημένους. Σύμφωνα με την παράδοση τη Μεγάλη Παρασκευή το ράψιμο και το κάρφωμα είναι δουλειές απαγορευμένες. Τα ρούχα που ράβονταν εκείνη την ημέρα θεωρούνταν κακότυχα καθώς πίστευαν ότι θα είχαν την τύχη των ρούχων του Χριστού.

Ο λαός ζει με κατάνυξη το θείο δράμα. Η έντονη του επιθυμία να συμμετάσχει στο πάθος του Κυρίου, διαφαίνεται και από κάποιες απλές, ωστόσο χαρακτηριστικές του πράξεις, τη Μεγάλη Παρασκευή που είναι πολλές και ποικίλες από πόλη σε πόλη, από χωριό σε χωριό.

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ

Την Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε τέσσερα γεγονότα:

1. Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, δείχνοντας για το ποια πρέπει να είναι η διακονία των πιστών στην Εκκλησιά. Ο Χριστός έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του και τα σκούπισε με το «λεντίον» (πετσέτα) που είχε ζωστεί, σε ένδειξη της μέγιστης ταπείνωσής Του. Παράλληλα τους είπε: «αν, λοιπόν, εγώ ο Κύριος κι ο Διδάσκαλος σας έπλυνα τα πόδια, έχετε κι εσείς την υποχρέωση να πλένετε ο ένας τα πόδια του άλλου».

2. Το Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση του Μυστήριου της Θείας Ευχαριστίας. Ο Χριστός παρέθεσε στον όμιλο των μαθητών το τελευταίο Δείπνο πριν τον σταυρικό θάνατό Του. Δεν ονομάζουμε όμως το Δείπνο αυτόν «μυστικό», επειδή… έγινε χωρίς να το γνωρίζουν άλλοι, αλλά επειδή ο Χριστός μύησε τους Μαθητές Του στο «Μυστήριο των Μυστηρίων», την Θεία Ευχαριστία. Τους παρέδωσε το Σώμα Του και το Αίμα Του, την αιώνια πνευματική τροφή, που παραθέτει η Εκκλησία στους πιστούς σε κάθε λειτουργική σύναξη. Τους είπε, λοιπόν, δείχνοντας το ψωμί: «Λάβετε, φάγετε, τούτο εστί το Σώμα μου, το υπέρ υμών κλώμενον εις άφεσιν αμαρτιών». Μετά το δείπνο, έλαβε το ποτήρι με το κρασί και είπε: «Πίετε εξ αυτού πάντες. Τούτο εστί το Αίμα μου, το της Καινής Διαθήκης, το υπέρ υμών εκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών».

3. Την Προσευχή του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών

και 4. Την Προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή του Πάθους του Κυρίου. Ο Ιούδας παρέδωσε τον Κύριο στους Ιουδαίους για το ευτελές ποσό των «τριάκοντα αργυρίων», δίνοντάς του συνθηματικά έναν ασπασμό και λέγοντας ειρωνικά «Χαίρε, ραββί».

Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης γίνεται η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου.
Κοινωνούν πολλοί πιστοί, κατάλληλα προετοιμασμένοι με εξομολόγηση και νηστεία. Για όσους νηστεύουν αυστηρά τη Μεγ. Βδομάδα (χωρίς λάδι), η Μεγ. Πέμπτη καταλύεται. Δηλ. τρώμε λάδι, καθώς γιορτάζουμε την παράδοση της Θ. Ευχαριστίας από τον Χριστό στην Εκκλησία και τιμάμε ξεχωριστά την ημέρα αυτή.

Τη Μεγάλη Πέμπτη, όταν τη νύχτα διαβάζονται τα δώδεκα Ευαγγέλια και γίνεται η τελετή της Σταύρωσης του Χριστού, η συγκίνηση της λαϊκής ψυχής για το θείο δράμα κορυφώνεται. Σε πολλά μέρη, γυναίκες και κορίτσια, διανυκτερεύουν στην εκκλησία, "φυλάγουν και μοιρολογούν το Χριστό" όπως συνηθίζουν να κάνουν για κάθε αγαπημένο τους νεκρό.

Την ίδια μέρα βάφουν τα πασχαλινά κόκκινα αυγά.

Η παράδοση αναφέρει ότι η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή πήγε στη Ρώμη και διαμαρτυρήθηκε στον Αύγουστο για το έγκλημα του Πιλάτου, αναφέροντας παράλληλα τα σχετικά με την Ανάσταση του Χριστού. Επειδή όμως ο Αύγουστος δυσπιστούσε, εκείνη του είπε για να πιστέψει στην Ανάσταση, ότι θα κοκκίνιζε μόνο του το αυγό που κρατούσε στα χέρια της. Όπως και έγινε.

Για μερικούς βάφονται κόκκινα σε ανάμνηση του χυμένου αίματος του Χριστού. Για άλλους το κόκκινο χρώμα είναι έκφραση χαράς για το ευτυχισμένο γεγονός της Ανάστασης του Κυρίου και συνάμα μέσο αποτρεπτικό κάθε κακού.

Την ίδια σημασία έχει και η ανάρτηση κόκκινων υφασμάτων από τα παράθυρα την Μεγάλη Πέμπτη.

Από τη Μεγάλη Πέμπτη, αρχίζουν κυρίως τα πασχαλινά έθιμα. Από το πρωί οι γυναίκες καταγίνονται με το ζύμωμα. Ζυμώνουν τις κουλούρες της Λαμπρής με διάφορα μυρωδικά και τις στολίζουν με ξηρούς καρπούς και με στολίδια από ζυμάρι. Τα ονόματά τους ποικίλουν ανάλογα με το σχήμα που τους δίνουν. Λέγονται κουτσούνες, κουζουνάκια, κοφίνια, καλαθάκια, δοξάρια, αυγούλες, λαζαράκια.

Στην Κορώνη, τις λαμπριάτικες κουτσούνες, τις ζυμώνουν με λάδι, μύγδαλα και γλυκάνισο. Βράζουν και δαφνόφυλλα και προσθέτουν το ζουμί για νοστιμάδα. Τις πλάθουν στρογγυλές σαν κουλούρες ή μακρουλές και τις περιπλέκουν μέσα σε ζυμάρι. Βάζουν στη μέση το κόκκινο αυγό και τη στολίζουν με αγκιναρίτσες, πουλάκια, αμύγδαλα και σουσάμι. Βασική ασχολία της ημέρας είναι και το βάψιμο των Αυγών. Πάσχα δίχως κόκκινα αυγά δε γίνεται. Για αυτό και η Μεγάλη Πέμπτη λέγεται επίσης και Κόκκινη Πέμπτη ή " Κοκκινοπέμπτη" Το βάψιμο των αυγών γίνεται με ορισμένη εθιμοτυπία.

Σε πολλά μέρη, είναι συγκεκριμένος ο αριθμός αυγών που θα βάψουν και οι τρόποι και τα μέσα βαφής που θα χρησιμοποιήσουν. Σε ορισμένες περιοχές διατηρούν και κάποιες δεισιδαιμονίες: " πχ το δοχείο όπου βάφουν τα αυγά, πρέπει να είναι καινούριο, τη βαφή δεν την βγάζουν από το σπίτι, ούτε επιτρέπεται να τη χύσουν "

Άλλοτε γυναίκες και άντρες ασχολούνταν με το γράψιμο ή το κέντημα των αυγών. Δηλαδή ζωγράφιζαν πάνω στα αυγά με λιωμένο κερί, πουλιά ή διάφορα άλλα σχήματα. Τα κορίτσια βάζουν στα αυγά και φτερά από χαρτί χρωματιστό, τους βάζουν ουρά, μύτη από ζυμάρι σαν πουλί και το κρεμούν από την οροφή

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ

Κατά την Αγία και Μεγάλη Τετάρτη οι Πατέρες της Εκκλησίας θέσπισαν να θυμόμαστε την πόρνη γυναίκα, η οποία άλειψε τον Κύριο με αρώματα, όταν αυτός βρισκόταν στο σπίτι του Σίμωνα.

Το πολύτιμο εκείνο μύρο, που η γυναίκα εκείνη άλειψε το κεφάλι και τα πόδια του Ιησού, και στη συνέχεια το σκούπισε με τις τρίχες της κεφαλής της, εκτιμήθηκε 300 δηνάρια. Απ’ τους Μαθητές, ο φιλάργυρος Ιούδας δήθεν σκανδαλίζεται, για την απώλεια τέτοιου μύρου.
Ο Ιησούς του κάνει παρατήρηση να μην ενοχλεί την γυναίκα. Τότε ο Ιούδας πηγαίνει στους αρχιερείς, που ήταν συγκεντρωμένοι στην αυλή του Καϊάφα και έκαναν ήδη συμβούλιο προκειμένου να θανατώσουν τον Ιησού. Και συμφωνεί μαζί τους την προδοσία του διδασκάλου για 30 αργύρια και από τότε ζητούσε ευκαιρία να τον προδώσει.

Να σημειώσουμε εδώ ότι, από το γεγονός αυτό της προδοσίας καθιερώθηκε και η νηστεία της Τετάρτης, ακόμα από τα αποστολικά χρόνια.
Οι συνοδοιπόροι του πάθους του Χριστού μας πιστοί καλούμαστε αυτή την ιερή ημέρα να τιμήσουμε την έμπρακτη και ειλικρινή μετάνοια της πρώην πόρνης γυναικός, η οποία έγινε συνώνυμη με την συντριβή και την αλλαγή ζωής.
Ο Χριστός, εγκαινίασε μια νέα αντίληψη για τον αμαρτωλό άνθρωπο, εντελώς διάφορη από εκείνη της ιουδαϊκής κοινωνίας. Δεν είναι ο αμαρτωλός άνθρωπος μιασμένος από τη φύση του, αλλά ένας πνευματικά ασθενής, ο οποίος χρειάζεται βοήθεια. Έθεσε ως αντίδοτο της πνευματικής ασθένειας τη μετάνοια, η οποία είναι ο ισχυρότατος εκείνος μοχλός, ο οποίος γκρεμίζει το οικοδόμημα της αμαρτίας και αναγεννά τον άνθρωπο.

Η αφιέρωση της ημέρας αυτής στην μακάρια πρώην πόρνη γυναίκα έγινε σκόπιμα από τους Αγίους Πατέρες. Η μορφή της προβάλλει ως φωτεινό ορόσημο καταμεσής στην οδοιπορία προς το Θείο Πάθος για να δείξει και σε μας πως αν δεν συντριβούμε, σαν και εκείνη, και δεν δείξουμε έμπρακτη μετάνοια δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε το Χριστό στο Πάθος και την Ανάσταση.
Η Αγία μας Εκκλησία θέσπισε τη μετάνοια ως ύψιστη δωρεά η οποία ανανεώνει την προς τον ουρανό πορεία μας προς το Χριστό και την τελείωσή μας. Καλός χριστιανός δεν είναι εκείνος, ο οποίος γεμάτο κομπασμό και εγωιστική αυτάρκεια, ισχυρίζεται ότι έφτασε σε επίπεδο αγιότητας και δεν χρειάζεται πια άλλο αγώνα, αλλά ο διατελών σε διαρκή μετάνοια.

Την Μεγάλη Τετάρτη το πρωί γίνεται η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία και το απόγευμα ή το βράδυ γίνεται το Μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου, όπου ο παπάς διαβάζει επτά Ευαγγέλια κι επτά ευχές για να ευλογήσει λάδι που το χρησιμοποιούμε για τη θεραπεία ψυχικών και σωματικών ασθενειών. Μετά την ακολουθία του Ευχελαίου ο ιερέας σταυρώνει τους πιστούς με λάδι στο μέτωπο, τα μάγουλα, το πρόσωπο και τα χέρια.

Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, οι γυναίκες πηγαίνουν στο Μεγάλο Ευχέλαιο, έχοντας μαζί τους μια σουπιέρα με αλεύρι. Σε αυτό στερεώνουν τρία κεριά, τα οποία καίνε κατά τη διάρκεια του Μυστηρίου. Το αλεύρι αυτό το χρησιμοποιούν για να φτιάξουν τα πασχαλινά κουλούρια την επόμενη μέρα.

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ

Τη Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε και ζούμε τρεις παραβολές:

1. Των δέκα παρθένων (Ματθ. 25, 1-13) που μας διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και φιλανθρωπία.

Λέει ο Χριστός στην παραβολή: «Ο ερχομός της βασιλείας του Θεού θα είναι όμοιος με ό,τι έγινε με δέκα κοπέλες, που πήραν τα λυχνάρια τους και βγήκαν να προϋπαντήσουν το γαμπρό. Πέντε απ' αυτές ήταν συνετές και πέντε άμυαλες. Οι άμυαλες πήραν τα λυχνάρια τους, μα δεν πήραν μαζί τους και λάδι. Απεναντίας, οι συνετές πήραν μαζί με τα λυχνάρια τους και λάδι στα δοχεία τους. Επειδή όμως ο γαμπρός αργοπορούσε, όλες νύσταξαν και κοιμήθηκαν. Κατά τα μεσάνυχτα ακούστηκε μια φωνή: "Ο γαμπρός έρχεται βγείτε να τον προϋπαντήσετε!" Όλες οι κοπέλες σηκώθηκαν και τακτοποίησαν τα λυχνάρια τους. Οι άμυαλες είπαν τότε στις συνετές: "Δώστε μας από το λάδι σας, γιατί τα λυχνάρια μας σβήνουν". Οι συνετές όμως τους απάντησαν: "Όχι, γιατί δε θα φτάσει και για μας και για σας καλύτερα, πηγαίνετε στους πωλητές ν' αγοράσετε για τον εαυτό σας". Αλλά ενώ πήγαιναν ν' αγοράσουν λάδι, ήρθε ο γαμπρός οι έτοιμες μπήκαν μαζί του στη γιορτή του γάμου, κι η πόρτα έκλεισε. Ύστερα από λίγο φτάνουν και οι υπόλοιπες κοπέλες και λένε: "Κύριε, κύριε, άνοιξε μας". Αυτός όμως τους αποκρίθηκε: "Αλήθεια σας λέω, δε σας ξέρω".

Αγρυπνάτε λοιπόν, γιατί δεν ξέρετε ούτε την ημέρα ούτε την ώρα που θα έρθει ο Υιός του Ανθρώπου». Οι Φρόνιμες παρθένες είχαν προνοητικότητα και ακλόνητη θέληση να δουν το νυμφίο (Χριστό). Είχαν πνευματική ωριμότητα και σταθερότητα. Αντίθετα, οι μωρές (ανόητες) παρθένες δεν είχαν πάρει τα απαραίτητα εφόδια μαζί τους. Φέρθηκαν ανώριμα και επιπόλαια μπροστά στον ερχομό του νυμφίου.

Νυμφίος είναι ο Κύριος (ο Νυμφίος της Εκκλησίας), που ανέλαβε τη σωτηρία του ανθρώπου μέσα στην Εκκλησία και γάμος είναι η Βασιλεία του Θεού, η αιώνια απόλαυση των πνευματικών αγαθών που ο Θεός χαρίζει στους έτοιμους και έξυπνους πνευματικά. Ο πνευματικός ύπνος συνεπάγεται πνευματικό θάνατο. Αντίθετα η νίψη και η ετοιμότητα για την Βασιλεία του Θεού, μας κάνει άξιους για τον πνευματικό και αιώνιο «γάμο». Χρειάζεται, λοιπόν, διαρκής αγώνας για να μην σβήσει ο πόθος μας να ενωθούμε με το Θεό, να μην χαμηλώσει το φως της πίστης μας και να μην εισχωρήσει στην ψυχή μας οτιδήποτε μπορεί να την κρατήσει μακριά απ’ το Νυμφίο Χριστό (αμαρτία, αμφιβολία, απιστία, κοσμικές μέριμνες).

2. Των Ταλάντων (Ματθ. 25, 14-30) που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και πρέπει να καλλιεργούμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα. Κάποιος άρχοντας πραγματοποιεί ένα μακρινό ταξίδι, και πριν φύγει μοιράζει στους δούλους του τμήματα από την περιουσία του. Στον ένα δίνει πέντε τάλαντα, στον άλλο δύο, στον τρίτο ένα. Μετά την επιστροφή του οι δούλοι του δίνουν λογαριασμό. Αυτός που πήρε πέντε τάλαντα, εργάστηκε και παραδίδει συνολικά δέκα, αυτό που πήρε δύο παραδίδει τέσσερα, ενώ αυτός που πήρε ένα, το επιστρέφει, διότι θεωρεί ότι ο κύριος του είναι σκληρός και θέλει να θερίσει εκεί που δεν έσπειρε. Τότε ο άρχοντας διατάσσει να του πάρουν το τάλαντο και να το δώσουν σ' αυτόν που έχει τα δέκα και να τον τιμωρήσουν, αποκόπτοντάς τον ουσιαστικά από την κοινωνία με τους άλλους! Η Εκκλησία προτείνει στον άνθρωπο να συνειδητοποιήσει πως ότι ξεχωριστό έχει, του δόθηκε από τον Θεό για να το καλλιεργήσει προς όφελος δικό του, αλλά κυρίως, προς όφελος των άλλων.

3. Τη μέλλουσα κρίση (Ματθ. 25, 31-46). Οι τρεις αυτές παραβολές αποτελούν μέρος μιας μεγάλης διδασκαλίας που έκανε ο Χριστός κατ’ ιδίαν στους μαθητές Του στο Όρος των Ελαίων λίγες μέρες πριν από το Πάθος Του. Σ’ αυτή την ομιλία περιλαμβάνονται σπουδαίες και βαρυσήμαντες προβλέψεις για την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και τη συντέλεια του κόσμου. Ο Κύριος τόνισε ακόμα πως πρέπει να ήμαστε πάντα έτοιμοι να Τον υποδεχτούμε γιατί θα έρθει σε άγνωστο χρόνο

Έτσι, λοιπόν, συμπεραίνουμε πως το γενικότερο θέμα της Μ. Τρίτης είναι η μέλλουσα κρίση.
Σύμφωνα με το αρχαίο τυπικό της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων ολόκληρη αυτή η ομιλία του Κυρίου διαβαζόταν από τον Πατριάρχη την Μ. Τρίτη στο Όρος των Ελαίων, εκεί όπου ελέχθη από τον Κύριο. Σήμερα διαβάζεται σε δύο τμήματα στις Προηγιασμένες Θείες Λειτουργίες της Μ. Δευτέρας και της Μ. Τρίτης.
Από την παραβολή των δέκα παρθένων είναι εμπνευσμένο το τροπάριο ΄΄Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός…΄΄ και ο ακόλουθος ύμνος:
΄΄Τον νυμφώνα σου βλέπω, Σωτήρ μου, κεκοσμημένον και ένδυμα ουκ έχω, ίνα εισέλθω εν αυτώ` λάμπρυνόν μου την στολήν της ψυχής, φωτοδότα, και σώσον με΄΄.
Την αίθουσα των Γάμων Σου, Σωτήρα μου, τη βλέπω στολισμένη, αλλά εγώ δεν έχω κατάλληλη ενδυμασία για να μπω σ’ αυτή. Κύριε, Εσύ που χορηγείς το φως, κάνε λαμπρή και φωτεινή τη στολή της ψυχής μου και σώσε με.
Από τα δύο αυτά τροπάρια που ψάλλονται στους όρθρους των τριών πρώτων ημερών της Μ. Εβδομάδας έλαβαν οι ακολουθίες αυτές και το όνομα ΄΄Ακολουθία του Νυμφίου΄΄ ή ΄΄Ακολουθία του Νυμφώνα΄΄.
Τη Μεγάλη Τρίτη συνεχίζονται από τους ανθρώπους οι ετοιμασίες για το Πάσχα. Συνήθως είναι αφιερωμένες στο καθάρισμα του σπιτιού. Σε λίγες μάλιστα περιοχές της Ελλάδας, τη Μεγάλη Τρίτη φτιάχνονται τα πασχαλινά κουλούρια και τσουρέκια, έθιμο που κυρίως γίνεται τη Μεγάλη Πέμπτη.

ΚΑΣΣΙΑΝΗ-ΤΡΟΠΑΡΙΟ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ

Η Κασσιανή είναι γνωστή από τους Βυζαντινούς χρονογράφους. Συγκεκριμένα είναι η ιστορία κατά την οποία το 830 μ. Χ. η μητριά του Θεόφιλου, Ευφροσύνη, θέλοντας να βρει άξια σύζυγο στο θετό γιο της διοργάνωσε ένα είδος καλλιστείων, στέλνοντας εντολή σε όλα τα θέματα, τις διοικητικές περιφέρειες της αυτοκρατορίας, να συγκεντρωθούν οι ωραιότερες κοπέλες και να παρουσιαστούν στο παλάτι.

Ανάμεσα στις δώδεκα κόρες που ορίστηκαν ως υποψήφιες και που κατάγονταν από τις ευγενέστερες οικογένειες, ξεχώρισαν δύο: η Κασσία, κόρη εξαίσιας ομορφιάς, η οποία καταγόταν από οικογένεια ευπατριδών και η αρχόντισσα επίσης Θεοδώρα. Όταν συγκεντρώθηκαν στην επίσημη αίθουσα, η Ευφροσύνη έδωσε στο Θεόφιλο ένα χρυσό μήλο να το προσφέρει στην κόρη που θα τον συγκινούσε περισσότερο. Εκείνος στράφηκε προς την Κασσία, εντυπωσιασμένος από την ομορφιά της για να της προσφέρει το μήλο. Ιδιόρρυθμος καθώς ήταν της απηύθυνε μια απροσδόκητη και κακόβουλη παρατήρηση: "Εκ γυναικός ερρύη τα φαύλα" (Από τη γυναίκα ήρθαν στον κόσμο τα κακά-εννοώντας, βέβαια, την Εύα).Η Κασσιανή δείχνοντας υπόδειγμα συμπεριφοράς Χριστιανής παρθένου, κοκκίνισε, όπως λένε οι ιστορικοί, αλλά ούτε τα έχασε, ούτε υπολόγισε ότι θα έχανε το θρόνο, ούτε δέχθηκε να προδώσει την αλήθεια και το φύλο της. Και έδωσε μια απάντηση, καμπάνα θεολογίας, που έτρεψε σε φυγή την κακόδοξη ψυχή του Θεόφιλου: "Αλλά και δια γυναικός πηγάζει τα κρείττω"(Αλλά και από την γυναίκα πηγάζουν τα καλύτερα-αναφερόμενη, φυσικά, στην Παναγία), του είπε κάνοντας με τις επτά αυτές λέξεις περίληψη ολόκληρης της χριστιανικής θεολογίας. Ο Θεόφιλος νιώθοντας την αξία και την ευστροφία της και πειραγμένος από την απάντηση αυτή, της γύρισε την πλάτη, όπως γύρισε την πλάτη και στην Παναγία, στη γυναίκα "εξ ής πηγάζει τα κρείττω", αρνούμενος την εικόνα και Αυτής και του Υιού Της και έδωσε το χρυσό μήλο της εκλογής στη σιωπηλή Θεοδώρα.

Η Κασσιανή, πέφτοντας θύμα της ευφυίας και της ελευθεροστομίας της, είχε χάσει οριστικά το θρόνο. Στη συνέχεια η Κασσιανή έγινε μοναχή, όχι από ερωτική απογοήτευση προς τον ουσιαστικά άγνωστό της Θεόφιλο, αλλά από έρωτα θείο. Έδωσε την περιουσία της για να κτισθεί η περίφημη τότε μονή ΄΄Εικασίας της μοναχής΄΄. Κλείσθηκε μέσα σ΄ αυτήν και έζησε τη μακάρια ζωή της εν Χριστώ ησυχίας, όταν η ευσεβής επίσης και ορθόδοξη Θεοδώρα, που τελικά εξέλεξε ο Θεόφιλος για σύζυγο, ζούσε μέσα στις αγωνίες και τις συνωμοσίες του παλατιού αγωνιζόμενη να κρατήσει τα παιδιά της στην Ορθοδοξία, καλώντας τα κάθε τόσο να προσκυνήσουν ΄΄τα νινία΄΄, το μικρό δίπτυχο εικόνισμα του Χριστού και της Θεοτόκου που είχε κρυμμένο, επειδή φοβόταν τη μήνη του φοβερού συζύγου της, που ήταν εικονομάχος.

Στο Μοναστήρι η Κασσιανή έγραψε πολλά ποιήματα με τα οποία τραγούδησε την ευδαιμονία του μοναχικού βίου και δίδαξε βαθύτατη θεολογία. Επίσης έγραψε και άλλα συγγράμματα και συλλογές, προ πάντων όμως πάρα πολλά τροπάρια, ιδιόμελα, εκκλησιαστικούς ύμνους κ.λ.π. μεταξύ των οποίων και το γνωστό ΄΄Τροπάριο της Κασσιανής΄΄, το οποίο είναι ένα ολοκληρωμένο σε σύλληψη ποίημα, γεμάτο Χριστιανικό μεγαλείο, αγάπη και γνώση θεολογική και ψάλλεται το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης στους Ιερούς Ναούς συγκεντρώνοντας πλήθη πιστών για να το ακούσουν. Η Κασσιανή κατέχει στην ιστορία των Βυζαντινών γραμμάτων ξεχωριστή θέση ως αξιόλογη ποιήτρια με πολλά κοσμικά ποιήματα και άλλα συγγράμματα, αλλά και πολλά εκκλησιαστικά ποιήματα, ύμνους, τροπάρια, ιδιόμελα κ.λ.π. Σπουδαίο υμνογραφικό έργο είναι το πρώτο δοξαστικό του εσπερινού των Χριστουγέννων "Αυγούστου μοναρχήσαντος επί της γης..". Με την εκκλησιαστική ποίησή της μας μεταφέρει σε ένα εντελώς διαφορετικό κλίμα. Δεν γράφει για τον εαυτό της, για τον κόσμο, για τους ανθρώπους, αλλά θέτει την πλούσια ποίησή της στην υπηρεσία της Εκκλησίας και την κάνει φωνή θρησκευτικού ενθουσιασμού, μετάνοιας, προσευχής και δοξολογίας.

Το επεισόδιο της Κασσιανής με το Θεόφιλο ήταν φυσικό να περάσει και στην περιοχή της λόγιας λογοτεχνίας και προ πάντων στην νέα Ελληνική Λογοτεχνία όπου γράφηκαν πολλά ποιήματα και τρυφερά διηγήματα και μυθιστορήματα. Το θέμα της Κασσιανής επηρέασε έντονα πολλούς Βυζαντινούς χρονογράφους, ιστορικούς και φιλολόγους, τον Κωστή Παλαμά, τον Ψυχάρη, τον Πολίτη κ. α. "

Το Τροπάριο της Κασσιανής

Από τα απόστιχα ιδιόμελα του όρθρου της Μ. Τετάρτης:

Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή,

τὴν σὴν αἰσθομένη θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν,

ὀδυρομένη, μύρα σοι, πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει.

Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νύξ μοι ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας,

ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος ἔρως τῆς ἁμαρτίας.

Δέξαι μου τὰς πηγὰς τῶν δακρύων,
ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ·

κάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας,

ὁ κλίνας τοὺς οὐρανοὺς τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει.

Καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας,

ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν τοῖς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοις·

ὧν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν,

κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη.

Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους

τίς ἐξιχνιάσει, ψυχοσῶστα Σωτήρ μου;

Μή με τὴν σὴν δούλην παρίδῃς, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος.

Τροπάριο Κασσιανής και Βιογραφικά στοιχεία Μελωδών
Μουσικολογική προσέγγιση ΚΛΙΚ